Concertlezing: Kantelend muzieklandschap

Openbare Bibliotheek, Amsterdam – Muziekpublicist Thea Derks en pianist Marcel Worms volgen de ontwikkeling van de 20e-eeuwse muziek aan de hand van de biografie Reinbert de Leeuw, mens of melodie.

Wie spontaan een deuntje fluit, zal ervaren dat het melodietje als vanzelfsprekend naar een volgende toon ‘toe wil’, daar lijkt geen ontkomen aan. Dat zit hem in de dwingende hiërarchie van onze toonladders: er is één belangrijkste noot – de grondtoon of tonica – waaraan alle andere ondergeschikt zijn. Eeuwenlang vormde deze zogenoemde ‘tonaliteit’ het onwrikbare fundament van de klassieke muziek. Daarom ‘staat’ een stuk bijvoorbeeld in G of in D, de toon waarmee het begint en eindigt: de muziek komt altijd veilig ‘thuis’.

In de loop van de negentiende eeuw werd deze manier van werken ervaren als een knellend keurslijf. Pioniers als Liszt, Wagner en Skrjabin gingen ‘laddervreemde’ tonen toevoegen, zodat hun muziek steeds dissonanter werd en de grondtoon versluierd raakte. Begin twintigste eeuw gaf Arnold Schönberg de tonaliteit het laatste zetje, door de hiërarchie overboord te gooien en alle tonen aan elkaar gelijk te maken: de atonale muziek was geboren.

Thea Derks en Marcel Worms nemen u mee op een spannende muzikale reis langs deze ontwikkelingen. Zij volgen hierbij het voetspoor van Reinbert de Leeuw, die als pianist, programmeur en dirigent de muziek van de avant-garde in ons land op de kaart zette. De concertlezing wordt rijkelijk geïllustreerd met muziekvoorbeelden – van Chopin tot Cage en van Satie tot Oestvolskaja.

Thea Derks
Thea Derks studeerde muziekwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Zij is gespecialiseerd in hedendaagse muziek en verzorgde hierover vele cursussen in het Concertgebouw in Amsterdam. Zij werkte mee aan het ensembleboek Sssst! Nieuwe ensembles voor nieuwe muziek en schreef lemmata over hedendaagse componisten voor de Nieuwe X-Y-Z der muziek.
In 2014 publiceerde zij de biografie Reinbert de Leeuw, mens of melodie, waaraan zij zeven jaar werkte en die positief werd ontvangen. De Volkskrant omschreef deze als ‘een panorama van het Nederlandse muziekleven van de 20e eeuw’; Het Parool repte van een ‘monument voor een culturele grootheid’; Elsevier noemde Derks de ‘ideale biograaf’.

Marcel Worms
Pianist Marcel Worms studeerde aan het Sweelinck Conservatorium te Amsterdam en is een veelzijdig kamermusicus en solopianist. In 1990 bracht hij in de IJsbreker een aantal jeugdwerken van Schönberg in première, en hij werkt al twee decennia aan het project ‘New Blues for Piano’. Hij brak een lans voor de muziek van veel (bijna) vergeten componisten, zoals Federico Mompou, Jean Wiéner, Francisco Mignone en joodse componisten uit het interbellum. Hij verzorgt geregeld concertlezingen met auteurs als Jan Brokken, K.Schippers en A.L. Snijders.

Na afloop zal Derks haar biografie signeren.

Toegang € 10,- / € 5,-
Reserveren via telefoon 020-5230900. of via: http://www.oba.nl/actueel/agenda/toegangskaarten-kopen.html
Meer informatie op www.theaderks.wordpress.com