De showman- Simon Shuster -

recensie

Komiek in oorlogstijd

Landelijk beroemd als filmster was hij al. Wereldfaam als oorlogspresident kreeg Volodymyr Zelensky vanaf het moment dat Poetin zijn troepen over de Oekraïense grens stuurde voor een invasie. In De showman zien we Zelensky’s gedwongen transformatie tot de politiek leider die zich nu al twee jaar staande houdt tegen een nucleaire grootmacht.

door MARCEL VORMEER

Time-verslaggever Simon Shuster verslaat al jaren de politieke ins en outs in Rusland en Oekraïne. Hij stond vooraan toen de Euromaidan-protesten zich voltrokken in Kyiv in 2014, en hij was erbij toen in 2019 een bekende komediant met de naam Zelensky het presidentschap in de wacht sleepte. In dezelfde jaren zag president Poetin de Russische invloed in Oekraïne steeds verder afnemen. Zijn marionet, de Oekraïense president Janoekovitsj, werd afgezet en het volk keerde zich steeds verder naar het Westen. Als laatste redmiddel om de voormalige Sovjet-glorie weer te doen herleven annexeerde Poetin de Krim, stuurde hij paramilitairen naar de provincies Loehansk en Donetsk, en startte hij uiteindelijk een totale oorlog.

Het zijn niet alleen deze gebeurtenissen die Shuster in De showman gedetailleerd uitlegt. Centraal in het boek staat de vraag hoe Zelensky van de tv-studio naar het politieke toneel is getogen en hoe hij zijn verworven talenten uit de entertainmentindustrie kan gebruiken om Oekraïne te geven wat het nodig heeft in de oorlog tegen Rusland. Voor het antwoord heeft Shuster de president en zijn vertrouwelingen regelmatig geïnterviewd, was hij aanwezig bij de president in de bunker toen de invasie begon en heeft hem zelfs vergezeld op diverse geheime bezoekjes aan het front.

Het resultaat is een intrigerende kijk achter de schermen bij een man die bijzonder goede bedoelingen heeft met zijn land, maar absoluut niet heeft overzien waar hij aan begon. Iets wat Zelensky wel direct begreep toen de oorlog losbarstte, is dat zijn generaals het leger beter konden leiden dan hijzelf. We zien hoe de showman zijn talenten inzet om zoveel mogelijk militaire steun van het Westen te krijgen. Naarmate hij meer ervaring krijgt in de oorlog, groeit echter toch zijn zelfvertrouwen en neemt hij een steeds prominentere rol in als opperbevelhebber van het Oekraïense leger. Door Shusters jarenlange en unieke toegang tot Zelensky en zijn team brengt hij de lezer nog dichter bij het verloop van de gebeurtenissen dan de nieuwsverslaggeving van de afgelopen twee jaar. De showman is een gedetailleerd en fascinerend portret van een man die zonder eerdere ervaring in een publiek ambt democratisch is verkozen tot leider, en die democratie vervolgens moet beschermen tegen corrupte invloeden van binnenuit en vijandige grootmachten van buitenaf. Of je het nieuws nu steevast gevolgd hebt of er juist verre van bent gebleven, met dit boek weet je alles wat je moet weten over één van de belangrijkste gebeurtenissen van de laatste decennia.