Terug naar de kust- Saskia Noort, Ahmed Resh -

Klassieke thriller in een nieuw jasje

Ahmed Resh en Mathieu Schellekens maakten van Terug naar de kust van Saskia Noort een graphic novel. Zij lieten kansen liggen door niet optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden die het ‘verstrippen’ van een verhaal biedt.

Door HANS POLS

Maria Vos woont met haar dochter Merel, zoon Wolf en vriend Geert in Amsterdam. Geert is de vader van Wolf, maar Merel is een kind uit een eerdere relatie. In een periode dat het niet goed meer gaat tussen haar en Geert raakt Maria zwanger. Ze besluit om het kind weg te laten halen. Na de abortus ontvangt Maria een dreigbrief. Vanaf dat moment volgt de ene na de andere bedreiging en ze voelt zich zelfs in haar eigen huis niet veilig meer. Maria besluit om zonder Geert, die ze van het stalken verdenkt, maar met de kinderen weg te gaan uit Amsterdam en tijdelijk bij haar zus Ans in te trekken in een huis aan de kust. Het huis waar ze opgroeide en veel niet al te beste herinneringen aan heeft. Hun moeder was psychotisch.

Komt dit u bekend voor? Dat kan, want zo begint Terug naar de kust waarmee Saskia Noort in 2003 debuteerde. Het door de uitgever als literaire thriller in de markt gezette boek kende een enorm succes. In Nederland alleen al werden er 200.000 exemplaren van verkocht en de vertaalrechten werden aan een groot aantal landen verkocht. In 2009 werd Terug naar de kust succesvol verfilmd. Vijftien jaar later is er nu ook een stripversie. De graphic novel op paperbackformaat werd getekend door beeldend kunstenaar Mathieu Schellekens, de zoon van Saskia Noort. Het scenario werd geschreven door Ahmad Resh, die eerder samenwerkte met Carry Slee aan een stripversie van Spijt! Resh veranderde weinig aan het verhaal en eigenlijk is dat jammer. Saskia Noort kan heel goed schrijven. Terug naar de kust lees je achter elkaar uit. De fragmentarische opbouw en onderhuidse spanning zorgen er voor dat je als lezer ook gaat twijfelen aan Maria’s verstand, zelfs al weet je al vrij snel beter. Maar je gaat door met lezen tot het (open) einde. Is er echt iemand die het op haar heeft gemunt of is ze zelf door gedraaid? Wordt ze gek, net als haar moeder?

Maar wat werkt in een roman werkt niet altijd in een stripverhaal. Voor een schrijver is taal het enige gereedschap, maar voor een stripmaker is tekst vaak slechts ondersteunend. Om de binnenwereld van een hoofdpersoon zichtbaar te maken kan hij gebruik maken van andere middelen. Hij kan bijvoorbeeld variëren met kleuren om tijdsverschillen of flashbacks aan te duiden of hij had Maria’s nachtmerries in een andere stijl kunnen tekenen dan de werkelijkheid. Een scenarist moet de structuur van een verhaal vaak aanpassen om het als film of als stripverhaal boeiend te houden. Het is niet eenvoudig om een psychologische roman te bewerken tot een graphic novel, maar het is ook niet onmogelijk. Recent verschenen stripversies van boeken van Pierre Lemaitre en Michel Bussi zijn hier goede voorbeelden van. Schellekens tekent goed, maar een striptekening heeft een andere dynamiek dan een illustratie. Het grootste probleem met deze versie van Terug naar de kust is dat er het verkeerde format voor is gekozen. De makers hebben het niet aangedurfd om vertelritme en stijlkeuzes aan te passen aan een ander medium. Terug naar de kust, de graphic novel had een beter boek kunnen zijn in handen van twee meer ervaren stripmakers.