Doen wat de natuur je ingeeft
Eens in de zoveel tijd komt er een boek uit dat alles in huis heeft om een klassieker te worden: prachtige illustraties, een sprekende titel, verhalen vol spitsvondigheden, grapjes voor grote en kleine mensen en een ontroerend thema. De boom die een wereld was heeft het allemaal.
door JOYCE GUNTLISBERGEN
Yorick Goldewijk gooide al eer der hoge ogen met zijn werk: hij won in 2022 de Gouden Griffel voor Films die nergens draaien en ook Duizend & ik kreeg in 2023 goede recensies. Met zijn nieuwe titel bewijst hij zijn veel zijdigheid: hij springt ditmaal in de kleine, gedetailleerde wereld van de natuur. De boom, die de ogenschijnlijk oneindig grote wereld vormt van onder andere de luiaard, de steenuil en de tuinslak, staat zwijgzaam maar opmerkzaam geworteld op zijn plek. Tussen de bladeren, wortels en de kiertjes van zijn bast spelen zich talloze verhalen af. Elk verhaal gaat over een dier dat zich niet thuisvoelt in de gebaande paden van zijn soort: de luiaard raast het liefst met veel kabaal door de nacht, de kruis spin heeft moeite zijn gewetens bezwaren opzij te zetten om zijn maag te vullen en de maanvlinderrups verkiest een traag maar lang leven boven dat van haar zusters die na hun transformatie maar tien dagen van hun prachtige vleugels kunnen genieten.
De boom die een wereld was doet een beetje denken aan de verhalen van Toon Tellegen. Goldewijk komt dichtbij de dieren en laat hen met poëtisch taal gebruik eeuwenoude thema’s behandelen: ‘Het zette hem wel aan het denken. Wat ben je nou eigenlijk? Ben je wat je bent? Of wat je denkt dat je bent? Of wat anderen denken dat je bent?’ De telkens terugkerende boodschap is dat je maar beter kunt doen wat je natuur je ingeeft, ook al ga je daarmee in tegen wat gewoon is. Tegelijkertijd bevatten de verhalen een lichtheid en humor die het boek toegankelijk maken voor lezers van alle leeftijden. De dieren en hun ongewone gedachten zijn vaak onbedoeld grappig: ‘Maar uilen horen niet dom te zijn. Soms twijfelde hij daarom of hij wel echt een steenuil was. Hij had zich talloze keren afgevraagd of hij niet gewoon alleen maar een steen was.’
De korte verhalen zijn leuk om voor te lezen (zowel tijdens bed tijd als op een feestelijk avondje) en qua inhoud geschikt voor kinderen vanaf een jaar of zes. De lange zinnen en het rijke taalgebruik duwen het boek qua AVI-niveau richting E6/M7, maar zijn daardoor een goede ondersteuning voor vocabulaire-uitbreiding. Ook de wondermooie illustraties van Jeska Verstegen zullen lezers van alle leeftijden bekoren en dit boek gaat ongetwijfeld een hoop harten en boekenplanken veroveren. Zo als de door de boom verzonnen heelalvis ‘s nachts iets achterlaat in de dromen van de dieren, laat Goldewijk zijn lezers achter met een glimlach en weggeslikte ontroering.
Yorick Goldewijk, De boom die een wereld was, Ploegsma,
80 pagina’s (€ 18,99), 6+, zelf lezen: 9+
