Recensie: 'Zwijgen is belangrijker dan vergiffenis' -

Land van echo’s, het debuut van Mark Stokmans, kreeg vorig jaar de Boekhandelsprijs. Nu is er een vervolg: Spiegeldagen. Met bekende, maar ook nieuwe personages waaronder Ruben, de kleinzoon van Herman Kruijssen. Hij moet leren omgaan met de geschiedenis van zijn voorouders.
Door Gerda Visser

Ruben is in Venetië als hij van zijn familie de opdracht krijgt om de Alquería, het huis van zijn grootouders in Spanje, te verkopen. Hij heeft dan net kennisgemaakt met Alessandro Ortolani, een oude Venetiaan. Ortolani wordt een soort beschermengel van Ruben en maakt hem al snel duidelijk dat Ruben volgens hem het huis, waaraan zoveel herinneringen kleven, helemaal niet wil verkopen. Daar komt Ruben zelf ook achter als hij in de Alquería is. Zijn oma Pepa, de vrouw van Herman, heeft het huis na de dood van Herman verlaten en is sindsdien spoorloos. Zij is echter de rechtmatige erfgenaam en alleen met haar toestemming kan de Alquería verkocht worden. Samen met Ortolani gaat Ruben op zoek naar Pepa, de queeste noemt Ortolani het. ‘ ”Wat doen we als we haar gevonden hebben?” “Dan trouw ik met haar,” zegt Ortolani opgewekt.’

Ook in dit boek loopt de Spaanse Burgeroorlog en wat die betekend heeft voor alle betrokkenen als een rode draad door het verhaal. Over wat er allemaal gebeurd is, wordt door iedereen gezwegen. Wat de rol van Herman is geweest, blijft lang een raadsel. ‘Mijn oma zei dat hij nooit partij wilde kiezen, maar altijd streed tegen moordenaars, wie dat ook waren en uit welke partij ze ook kwamen’, vertelt Maria, de Spaanse vriendin van Ruben, hem. Het zwijgen in het gezin Kruijssen betekent bijna een definitieve scheuring in de familie en het verdwijnen van de Alquería.

Stokmans is er in geslaagd om wederom een prachtige familiesaga te schrijven. Hij doet dat als observeerder met korte staccato-achtige zinnen die je bij het verhaal betrokken houden. Naadloos laat hij de gedachten van Ruben overgaan in de herinneringen aan de lange zomervakanties bij opa en oma. En vervolgens komt uit die herinneringen het hele levensverhaal van Pepa naar voren zonder dat je de draad van het verhaal kwijtraakt. Dat maakt dat je wilt blijven lezen, want je wilt als lezer eindelijk weten wat de waarheid is.