Vader en dochter Slagboom bezochten locaties waar zich in hun ogen cruciale filmscènes afspeelden. Sleutelscènes die niet alleen een keerpunt in de film zelf markeren, maar ook iets zeggen over hoe Maarten en Billie Slagboom films die zij zien op hun eigen leven betrekken.
Door Liliane Waanders
Verwacht geen prachtig geportretteerde vergane glorie zoals in de twee fotoboeken waarin Maarten en Billie Slagboom verlaten gebouwen vastlegden. In Sleutelscènes liggen bijna alle filmlocaties er nog net zo bij als tijdens de opnamen. Het zijn ook niet per se de meest spectaculaire plekken waar gedraaid werd: voor Sleutelscènes selecteerden vader en dochter Slagboom uit 39 klassieke films, blockbusters en arthousefilms locaties waar een cruciale scène werd opgenomen. Cruciaal, omdat de film daar een (beslissende) wending neemt. Cruciaal, omdat het scènes zijn waar Maarten of Billie Slagboom een essentiële ontwikkeling in hun leven mee verbinden.
Neem het kruispunt White Oak Avenue – Tulsa Street in een chique buitenwijk van Los Angeles, waar ceders het straatbeeld bepalen. Dat is de plek waar Elliott en E.T. fietsend aan hun achtervolgers ontkomen: ‘Als je hier op kunt stijgen op je fietsje, als je hier je onvoorwaardelijke liefde aan een alien kunt tonen door hem tegen de wereld te beschermen, dan kan hier alles.’ Voor Maarten Slagboom (1970) was E.T. van Steven Spielberg (1982), en met name deze scène, het vertrekpunt van zijn overgave aan de verbeeldingskracht.
Hoe de verbeelding helpt bij het accepteren van en incasseren in de realiteit, is een van de rode draden in Sleutelscènes. Dat Billie Slagboom (2001) daarbij andere accenten legt dan haar vader ligt gezien haar leeftijd voor de hand.
De confrontatie en daarop volgende scheiding tussen Antonietta (Sophia Loren) en Gabriele (Marcello Mastroianni) in Una Giornata Particolare van Ettore Scola (1977) laat haar nadenken over een vriendschap die veranderde toen er van één kant romantische gevoelens in het spel bleken. ‘Beter op afstand van elkaar leven, dan riskeren om voor eens en voor altijd de bijzondere herinneringen te bezoedelen’, constateert zij, ondanks het lot dat Gabriele trof.
De essays van Maarten en Billie Slagboom zijn een mooie mix van reisimpressies, filmbeschouwingen en persoonlijke ontboezemingen. Duidelijk is dat Maarten dochter Billie niet alleen liefde voor film bijbracht maar haar ook leerde kijken, analyseren en reflecteren. Maar hun perspectieven verschillen, niet alleen als het om het betrekken van de beschreven filmfragmenten op scènes uit hun eigen leven gaat. In de stukken van Maarten ligt bij het beschouwen de nadruk op de techniek: op de manier vertellen, terwijl Billie het historische – de filmgeschiedenis en de context – extra belicht.
Die stukken maken niet helemaal goed dat er in Sleutelscènes relatief weinig beeld is opgenomen. Elk essay wordt voorafgegaan door een grote foto van de locatie anno nu en drie (te) kleine screenshots. In een boek dat draait om belangrijke fragmenten uit speelfilms is dat te mager. QR-codes die de lezer zonder zoeken naar de beschreven scènes verwijzen, waren welkom geweest. Het toevoegen van de coördinaten een extra service, voor wie niet genoeg heeft aan de beschrijving van de auteurs en zelf ter plekke – al is het maar digitaal – poolshoogte wil nemen.
Maarten Slagboom & Billie Slagboom, Sleutelscènes: een pelgrimstocht van een vader en dochter langs klassieke filmlocaties,
Waanders, 128 p. (€ 29,95)
