De voedselfuik van Chris van Tulleken, van podcast A Thorough Examination with Drs Chris and Xand en operation Ouch!, is hét boek over de verwoestende effecten van ultrabewerkt voedsel.
Dit is een boek over de systemen die voor ons voedsel zorgen en ons vertellen wat we moeten eten. Probeer je een wereld voor te stellen die anders is gestructureerd, een wereld die iedereen meer kansen en keuzes zou bieden. Dus geen voorstellen om dingen te belasten of te verbieden, enkel de eis dat de informatie over upf* verbetert en dat echt voedsel verkrijgbaar is. Dit is geen afslankboek, want ten eerste heeft nog niemand een methode bedacht die mensen helpt veilig en duurzaam gewicht te verliezen, en ten tweede accepteer ik niet dat je gewicht móét verliezen. Ik heb geen ‘correct’ lichaam, en ik heb ook geen mening over hoe je eruit zou moeten zien. Ik heb geen mening over welk voedsel je zou moeten eten; dat moet je zelf beslissen. Ik maak de hele tijd keuzes die niet ‘gezond’ zijn, van gevaarlijke sporten tot junkfood. Maar ik ben ervan overtuigd dat we om keuzes te kunnen maken allemaal de juiste informatie moeten hebben over de mogelijke risico’s van ons voedsel, en dat we
minder blootgesteld moeten worden aan agressieve, vaak misleidende marketing. Dus je zult in dit boek bijna geen advies aantreffen over hoe je moet leven of hoe je je kinderen moet voeden. Deels omdat het mij niet aangaat, maar vooral omdat ik denk dat advies geven weinig zin heeft.
Wat we eten wordt bepaald door het voedsel dat ons omringt, de prijs ervan en hoe het wordt gemarket – en dat moet veranderen. Maar ik heb wel een suggestie over hoe je dit boek moet lezen. Als je denkt dat je misschien wilt stoppen met het eten van upf: niet doen. Gewoon dooreten.
[…]
Ik hoop dat je tijdens het lezen van dit boek ook de lijsten van ingrediënten zult lezen die op de achterkant staan van de verpakkingen van de
producten die je eet. Dan vind je veel meer stoffen dan ik in dit boek stuk voor stuk uit de doeken kan doen, maar ik hoop dat je uiteindelijk gaat
begrijpen hoe alles, van de marketingcampagne tot het merkwaardige gebrek aan voldoening dat je na het eten voelt, bijdraagt aan een slechte
gezondheid. Dan ontdek je misschien ook dat veel problemen in je leven die je wijt aan ouder worden of aan het hebben van kinderen of aan
werkstress, in feite worden veroorzaakt door het voedsel dat je eet. Ik kan niet beloven dat je upf bizar en weerzinwekkend gaat vinden naarmate je verder leest, maar misschien gebeurt dat wel, en als je in staat bent het op te geven zijn er veel aanwijzingen dat dat goed is voor je lichaam, je hersenen en de aarde. Het is gebeurd bij een aantal mensen die bij de productie van dit boek en van de podcast die eraan voorafging betrokken waren, en ik hoor graag of het bij jou ook gebeurt. *upf heeft een lange, formele wetenschappelijke definitie, maar het komt hierop neer: als het in plastic is verpakt en minstens één ingrediënt heeft dat je normaal gesproken niet in een standaardkeuken zou aantreffen, dan is het upf.
Chris van Tulleken, De voedselfuik. Waarom eten we zo ongezond... en kunnen we daar niet meer stoppen?, vertaling: Auke van den Berg, Uitgeverij Ambo|Anthos, 392 pagina's (€ 24,99)
Dit fragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie oktober 2023.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.