Hij ging de wereld over als de man die blootsvoets drieduizend kilometer langs de Australische kust liep om aandacht te vragen voor mentale gezondheid. Oud-militair Anton Nootenboom kon na zijn defensietijd niet helemaal aarden in Nederland en vertrok naar Australië om daar te werken en te leven. Hoe het hem verging en waarom hij de speciale loopactie opzette, lees je in The Barefoot Dutchman.
Door Mireille Bregman
Het boek begint ongewoon: ‘Dank je wel. Van alle boeken die je had kunnen kiezen, kies je dit.’ Anton Nootenboom legt meteen uit dat hij je geen stappenplan voor een beter leven geeft, maar een verslag van zijn leven tot nu toe. Beter gezegd: hij vertelt je over zijn pieken en dalen, de avonturen en saaie momenten, over liefde en gemis.
In het begin springt de auteur heen en weer tussen de momenten in Zeeland, Kabul en Australië die zijn manier van denken hebben beïnvloed. Hij maakt je daarbij zo invoelend deelgenoot van zijn leven dat het lijkt alsof je naast hem zit. Als je hem in het echt spreekt, blijkt hij net zo charismatisch te kunnen vertellen. Dat ervoer ik tijdens de recente Veteranendag – en is er de reden van dat ik hier liever ‘Anton’ schrijf in plaats van het afstandelijkere ‘Nootenboom’ of ‘de auteur’.
Een ander leven is dichtbij
Het is niet zozeer dat Anton je ervan probeert te overtuigen om anders te gaan leven wanneer je merkt dat je vastzit in een patroon, maar hij geeft de lezer wel mee dat je leven er heel anders uit kan zien. Ten eerste door de plaats waar je geboren bent (de ervaringen van je eerste zeven levensjaren neem je in het heden mee), ten tweede door de keuzes die je wel of niet maakt. Zo beschrijft hij een ervaring in Afghanistan. Toen zijn team gestationeerd was in de buurt van Kabul International Airport, moesten ze regelmatig personen veilig op het vliegveld brengen. Daar waren twee routes voor, de een net iets beter dan de ander. Ze namen de eerste en ontsnapten achteraf gezien aan een bomaanslag. Het had dus heel anders kunnen aflopen. Het deed hem beseffen dat het leven in één seconde over kan zijn en daarom werd zijn motto ‘live your life to the fullest’. Zonder dat het verhaal te moralistisch overkomt, begrijp je uit de context ook dat we in Nederland echt geen slecht leven leiden.
Het maximale uit het leven halen lukte Anton na zijn defensietijd niet, ook al dacht hij het voor elkaar te hebben met huisje, boompje, beestje. Een verandering van omgeving was nodig om alles een nieuwe impuls te geven. Het werd Australië, waar hij fysiek zware arbeid verrichtte. Ondertussen ging het psychisch steeds slechter, tot hij niet meer kon dan rondjes over het strand lopen. Hij vermande zich, zocht hulp en bedacht een plan om zijn fysieke grenzen weer op te zoeken, zoals hij bij de landmacht ook regelmatig had gedaan. Reizen en geld inzamelen voor een goed doel kwamen bij elkaar in een plan: blootsvoets naar de top van de Mount Everest. Dat werd een succes.
Mannelijkheid
Terug in Australië wilde Anton aan de slag met een soortgelijk plan, maar dan om aandacht te vragen voor mannelijke mental health. Zelfdoding is namelijk doodsoorzaak nummer één onder Australische mannen. Anton wil er met een uitzonderlijke wandeltocht aandacht voor vragen dat mannen hun emoties mogen tonen en mogen praten over hun problemen. Nationale media pakten het bericht op: een Nederlander die op blote voeten van Cairns naar Sydney loopt! Ondanks dat de tocht niet altijd soepel gaat – op de snelwegen loopt hij op een laag losse kiezelsteentjes en zijn karretje Wheelson gaat regelmatig kapot – komt the barefoot Dutchman regelmatig mensen tegen die hulp en donaties aanbieden. Zijn doel is pas echt bereikt wanneer hij van andere mannen hoort dat ze door zijn verhaal toch niet van een brug zijn gesprongen.
De tocht blijkt uiteindelijk 3019 kilometer lang, goed voor een wereldrecord. In totaal is er meer dan € 52.000 opgehaald. Eén nuchtere tip van de wandelaar: een paar kilometer buiten lopen, zorgt er al voor dat je lichaam aan het werk gaat.
Het is moeilijk om aan zo’n persoonlijk verhaal sterren te geven. Zoals voormalig oorlogsjournalist Joeri Boom in het voorwoord schrijft: Anton verdient bewondering om zijn eerlijkheid en om zijn volharding om mannen uit hun mentale gevangenis te bevrijden. ‘Regardless of how tough the challenge ahead might be, you have everything it takes to overcome it’: wat er ook op je afkomt, je hebt alles in je om de uitdaging aan te gaan.
Anton Nootenboom, The Barefoot Dutchman, Uitgeverij Boekerij, 224 pagina’s (€ 20,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie augustus 2022.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
