Aan de galg
Wat dacht je van de achttienjarige Elsje, die vanuit Denemarken naar Amsterdam kwam? Ze kon geen geld voor onderdak betalen en de vrouw bij wie ze logeerde dreigde haar op straat te zetten en haar spullen in beslag te nemen. In paniek sloeg Elsje de vrouw met een bijl, die toevallig in de buurt was. De vrouw was meteen dood. Elsje werd opgepakt en ter dood veroordeeld. Ze werd voor het stadhuis gewurgd en daarna opgehangen op het galgenveld, met de bijl ernaast. De schilder Rembrandt heeft hier een tekening van gemaakt.
Griezelig
Datzelfde galgenveld speelt ook een rol in het boek Het verraad van Holland. De 12-jarige hoofdpersoon Thomas Maraan brengt in 1587 noodgedwongen de nacht door op het galgenveld en je kunt je voorstellen hoe griezelig dit geweest moet zijn. Het was toen in Nederland sowieso een spannende tijd, want de Opstand der Nederlanden was bezig (ook wel de Tachtigjarige Oorlog genoemd). Ons land werd toen bezet door de Spanjaarden. Over die tijd zijn nog meer spannende jeugdboeken geschreven.
Onder vuur
Onder vuur (leestip Kinderjury) gaat over Bregje (die echt heeft bestaan!). Haar vader is in dienst van de Spanjaarden en Bregje is vastbesloten hem te redden. Hij zit in Groenlo, een oud vestingstadje, samen met het Spaanse leger. Hoe krijgt Bregje hem er veilig uit? En wil hij er wel uit? Gelukkig ontmoet ze Harmen, een boerenzoon die alle sluippaadjes rond de stad precies kent. Samen gaan ze op zoek naar Bregjes vader, terwijl de kogels hun om de oren vliegen.
Eerst wurgen, dan branden
Een ander boek is Het verraad van Waterdunen, dat begint met een verschrikkelijke gebeurtenis, die waargebeurd is: Adriaenken Jansdochter en Jan van Cuyck werden op de brandstapel gegooid omdat ze niet katholiek wilden worden (dat moest van de Spaanse koning). De Spanjaarden waren nog wel zo aardig om Adriaenken eerst te wurgen. Ze hoefde niet levend te verbranden, omdat ze een vrouw was. Robbes vader bemoeit zich ermee en dat komt hem en zijn gezin duur te staan. Robbe kan als enige aan de dood ontsnappen en wordt uiteindelijk mochilero, een slaafje van de Spaanse soldaten.
Vechten tegen de ketters
In De bastaard van Brussel wordt bierbrouwer Crispijn opgepakt door de Spanjaarden, omdat ze hem ervan verdenken een ketter te zijn. Hij wordt gemarteld door een inquisiteur, maar uiteindelijk bevrijd. Hij besluit zich aan te sluiten bij de bosgeuzen, die vechten tegen het onrecht dat de ketters wordt aangedaan, maar tegelijkertijd zijn de bosgeuzen zelf ook erg wreed…
Wel voor volwassenen
Voor volwassenen verscheen het boek Waar is de Tachtigjarige Oorlog gebleven? Om dit boek te maken, ging de journalist Jan Blokker samen met fotograaf Eddy Posthuma de Boer naar locaties die een belangrijke rol hebben gespeeld tijdens de Opstand, zoals Den Briel, Nieuwpoort, de Mookerhei en Heiligerlee. Het boek biedt een uitgebreide reisbeschrijving, inclusief plattegronden, foto’s en gedenkwaardige data en brengt in kaart wat in onze vaderlandse geschiedschrijving onderbelicht is.
Van dezelfde Jan Blokker kwam Het vooroudergevoel uit, dat hij samen met zijn zonen Jan en Bas heeft geschreven. Een boek vol prachtige geschiedenisprenten zoals ze vroeger in de schoolklas hingen. Zo prachtig als de verhalen zelf!
Alex van Dam, Onder vuur, Leopold, ISBN 9789025849146 (€ 12,95)
Rob Ruggenberg, Het verraad van Waterdunen, Querido, ISBN 9045103109 (€ 13,50)
Simone van der Vlugt, De bastaard van Brussel, Lemniscaat, ISBN 9056376667 (€ 14,95)
Siebe Huizinga, Het verraad van Holland, De Fontein, ISBN 9026131763 (€ 9,95)
Jan sr., Jan jr en Bas Blokker, Het vooroudergevoel, Contact, ISBN 9025426271 (€ 25,00 / € 35,00)
Jan Blokker, Waar is de Tachtigjarige Oorlog gebleven?, De Harmonie, ISBN 9061697417 (€ 19,90)
