Het decor is in dit boek bijna belangrijker dan het plot. ‘Verklede kinderen, papieren mutsen op en geschminkt met waterverf, houtskool en krijt, gaan zingend en bedelend langs de huizen. Vrouwen dansen met elkaar bij draaiorgels, mannen drinken zich vanaf de vroege ochtend een stuk in de kraag en om tien uur is er al deining in de Warmoesstraat.
Een agent die zijn sabel trekt om de menigte te verspreiden wordt in een keldergat gesmeten met de woorden: ‘Sla de politie dood!’ Het is Hartjesdag, het traditionele Amsterdamse volksfeest op de derde maandag in augustus, en het jaar is 1885.’
Zo begint dit historische relaas. Natuurlijk staat het Palingoproer centraal. Schouten neemt je mee en laat je beeldende taferelen zien. Hij laat de sociale onrust door de toenemende populariteit van socialisme en communisme
zien. De autoriteit van de politie kon ook toen op scepsis rekenen. De hoofdpersoon, rechercheur Schubart, is de
gids in deze rondleiding.
Martin Schouten,
Het Palingoproer,
Uitgeverij Gibbon, ISBN
978 94 913 6304 7 (€ 17,50)
Dit artikel is eerder verschenen in de Boekenkrant editie
van december 2012.
