‘Verdieping zoeken of vinden is misschien wel de kern van pelgrimeren. Pelgrimeren kan een behoorlijke confrontatie met jezelf zijn. Met je twijfels, je angsten, je “demonen”, je tekortkomingen maar ook met je verlangens, je idealen, je dromen en je ambities.’ In Moderne pelgrims vertellen verschillende mensen het verhaal van hun pelgrimage. De een gemotiveerd door religie, de ander door spiritualiteit en weer een ander door behoefte aan rust en tijd om na te denken.
Door Jacomijn van Kempen
Van een reis van meer dan vijf jaar tot een pelgrimsreis van een dag: de verhalen lopen uiteen. Dat laat direct zien dat pelgrimeren iets persoonlijks is en geen handleiding kent. De verschillende reisverhalen hebben echter ook overeenkomsten: het achterlaten van de snelle, drukke maatschappij en het opzoeken van rust en vertraging. Het zijn verhalen over contact met de natuur, maar ook met andere mensen, van solidariteit, weinig nodig hebben en veel vinden.
Pelgrimeren is tegenwoordig bijzonder populair. Uitgeverij Zilt en het magazine Volzin wilden in Moderne pelgrims met dertien interviews over elk een andere pelgrimage laten zien waarom. Door de vraag-antwoord-structuur kan het verhaal hier en daar wat droog overkomen. Toch zijn de verhalen inspirerend genoeg om het boek vlot weg te lezen. Er zijn veel redenen waarom je als lezer geïnspireerd kunt worden om jezelf te verdiepen in het lopen van een pelgrimstocht: religie, spiritualiteit, reislust, uitdaging of bezinning. Voor iedereen zal de reden van het lopen anders zijn. Johanna Kroon, die naar Santiago de Compostella liep: ‘Je kunt de aantrekkingskracht van de camino pas begrijpen als je er zelf loopt. Die is ook niet voor iedereen hetzelfde. Wat je vindt op de camino zegt meer over jezelf dan over de camino.’ Martin Kemperman vertelt dat hij periodes van depressiviteit had. Voor hem was het wandelen iets om naar uit te kijken: ‘Stap voor stap, buiten zijn, de tijd hebben om rustig over dingen te praten, van dingen te kunnen genieten, ademhalen. Bij het wandelen kwamen hele positieve herinneringen naar boven. Het werkte niet genezend, maar wel ondersteunend.’
Dianne Whelan is al vijf jaar bezig met haar pelgrimage. ‘Het is een weg van de lange adem, waarin planningen overboord kunnen en de “oude” manier leidt naar nieuwe wegen. Whelans reis leert ons dat het pad eindeloos lijkt en er vele stappen nodig zijn, maar dat elke eerste stap een begin is.’ Het boek richt zich echter niet alleen op lange tochten, ook veel kortere pelgrimages komen aan bod. Het laat zien dat een pelgrimstocht niet draait om hoe lang je onderweg bent, maar veel meer met welke intentie. Frans-Willem Deliën over een pelgrimstocht van een dag: ‘Pelgrims beginnen deze wandeling altijd met een intentie, een thema, een vraag waar ze mee aan de wandel willen. Waar ik iedereen toe uitnodig is: neem je eigen plek in, creëer je eigen pad, schrijf je eigen verhaal.’
Jasmijn Olk en Elze Riemer, Moderne pelgrims. Onderweg in het hier en nu, Uitgeverij Zilt, 176 pagina’s (€ 21,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie augustus 2022.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
