De nieuwe Karen Rose bevat zoals altijd een fijne combinatie van spanning en romantiek. In Uit de schaduw, het vijfde deel van de Cincinnati-serie, komt dit keer ook een heel persoonlijke kwestie aan bod. ‘Ik besefte opeens: ik heb een personage geschreven met het syndroom dat in mijn eigen familie voorkomt. Dat was compleet onopzettelijk.’
Door Mirjam Mulder
Dokter Dani Novak heeft net als haar broers Deacon en Greg het Waardenburg syndroom. Daardoor heeft ze een witte lok in haar haar en is ze doof aan één oor. Omdat Greg helemaal doof is, spreekt ze vloeiend gebarentaal. Dat maakt haar de uitgelezen persoon om de dove tiener Michael en zijn jonge broertje Joshua te helpen, als die haar kliniek binnen worden gebracht. Michael is getuige geweest van een moord, en wordt hier nu van verdacht. Joshuas voetbalcoach Diesel vermoedt dat er meer achter zit, en brengt de jongens onder de hoede van Dani. Ondertussen loopt de echte moordenaar nog op vrije voeten. Kunnen Dani en Diesel de jongens beschermen?
Dani en haar broers hebben een vrij moeilijke jeugd gehad, mede vanwege het Waardenburg syndroom. Wilde je er daarom over schrijven, zodat mensen het beter zouden begrijpen?
‘Ja. Ik heb zelf een doof kind en ben ook doof aan één oor. Er is nog steeds een groot stigma rondom doofheid. In de medische wereld wordt er gediscussieerd over hoe we dove mensen zouden moeten “genezen”, bijvoorbeeld met cochleaire implantaten. Maar veel mensen in de dovengemeenschap zien die implantaten als invasief, een manier om iets aan hen te veranderen dat gewoon bij hen hoort.
‘Daarnaast weten mensen vaak niet hoe eenzaam doofheid kan zijn, en tegelijkertijd ook hoe openbaar. Als je uit eten gaat met een doof familielid, en je gebruikt gebarentaal, dan staart iedereen je aan. Af en toe is er iemand die gebarentaal verstaat. Je hebt dus nooit echt een privégesprek. Wanneer Michael in het boek een doventolk nodig heeft als hij medisch onderzocht wordt omdat hij is misbruikt door zijn stiefvader, heeft hij ook daar geen echte privacy. Er is altijd een extra persoon in de kamer. Dus ik wilde een aantal van die kwesties aan het licht brengen, zodat mensen het beter begrijpen, en om handicaps te normaliseren. Want normalisatie leidt tot de bescherming van rechten.’
Er zitten veel personages in dit boek die we al eens eerder hebben gezien. Op welk punt wist je dat Dani en Diesel centraal zouden staan in dit deel?
‘Toen ik aan deze serie begon, wist ik dat Dani haar eigen boek zou heb-ben, met haar eigen held. Maar toen stelde ik me Diesel nog heel anders voor: als een teddybeer-achtige brandweerman. Dat is wel vaker gebeurd, dat er ineens een heel ander personage het toneel oploopt! Ik wist al dat hij PTSS had rondom medisch personeel, maar ik dacht eerst dat dat kwam door zijn oorlogservaringen, tot ik het tweede deel in de serie schreef en me realiseerde dat dat niet zo was. Daarin loopt hij Dani’s kliniek binnen, ziet haar en blijft stokstijf staan. Ze draagt een witte doktersjas, dus hij is bang van haar, maar tegelijkertijd voelt hij zich tot haar aangetrokken. Toen wist ik: “O, zij gaan samen eindigen.” Maar ik heb hen eerst een aantal boeken lang aan het lijntje gehouden.’
Diesel had net als Cade, de slechterik van het boek, een moeilijke jeugd. Als tiener was hij erg boos en agressief. Hij had dus datzelfde pad op kunnen gaan. Was dat een bewuste parallel?
‘Ja. Je hebt die hele nurture versus nature discussie: waarom worden sommige slachtoffers slechteriken en andere wraakengelen? Of zelfs maar gewone mensen die de cyclus niet voortzetten? Ik denk dat dat vaak een bewuste keuze is. Diesel zou heel makkelijk zijn kracht heb-ben kunnen gebruiken om mensen pijn te doen. Maar hij koos ervoor om dat niet te doen. Het verschil met Cade is ook dat Diesel een mentor had, een rolmodel: zijn priester op de katholieke school. Dat was een goede man.’
Diesel wordt op zijn beurt ook een rolmodel voor Michael. In misschien wel het meest hartverscheurende moment van het boek vertelt Diesel aan Michael dat hij ook als kind was misbruikt. Wat betekent dat moment voor jou?
‘Er is meestal één scène in het boek die ik al voor me heb gezien voor het boek begint, en dat was ’m. De scène waarin Diesel aan Michael zijn hart lucht. Ik denk dat het mensen kan helpen, om dat zo opgeschreven te zien staan. Want ik heb mensen ontmoet die sommige van de dingen in mijn boeken echt hebben meegemaakt. Als ze lezen dat iemand anders dat ook doormaakt, en dan zijn eigen kracht terugwint zoals Diesel, dan kan dat hen helpen om het te verwerken. In mijn boekenwereld leven deze personages nog lang en gelukkig, en is Diesel nog steeds een rolmodel voor Michael. En dat maakt me blij.’
Karen Rose, Uit de schaduw, vertaling: Hans Verbeek, Uitgeverij Fontein, 576 pagina’s (€ 20,00)
Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie maart 2022.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
