Aan de hand van de dagboeken van zijn vader Buurt krijgt Maarten van Nispen tot Pannerden inzicht in zijn familiegeschiedenis. In Adellijk wild brengt hij zijn bevindingen over zijn familie, zijn vader en zichzelf samen tot een boek. ‘Want,’ zo schrijft hij, ‘het verhaal wilde meer worden dan een stripverhaaltje.’
Door Jacomijn van Kempen
Het verhaal is een geschiedenis van adellijke geslachten, jacht, oorlog en sterke familiebanden. Van Nispen tot Pannerden, die zijn vader Buurt (1914-1972) verloor toen hij negentien was, krijgt jaren later diens dagboeken te lezen. Hierdoor leert hij zijn vader stukje bij beetje beter kennen, en in zijn boek neemt hij je mee op deze ontdekkingstocht.
Het beeld van Buurt wordt gevormd, bijgeschaafd en aangescherpt tijdens het lezen. Er komt een man tevoorschijn vol ambitie, met een rotsvast katholiek geloof, scherpe politieke overtuigingen, liefde voor de jacht en een onbeheersbare drift wanneer hij geen controle heeft over zijn kroost. Met veel respect beschrijft Van Nispen het leven van zijn vader. Grote rol hierin speelt de Tweede Wereldoorlog, waarin Buurt zeven maanden in gevangenschap doorbrengt in het Oranjehotel in Scheveningen. Het verhaal van zijn vader wordt beschreven in de context van de familiegeschiedenis, maar ook de politiek-maatschappelijke situatie van Nederland speelt een belangrijke rol.
Van Nispen schrijft met veel gevoel voor taal en stijl. Mooi geformuleerde, vloeiende zinnen vertellen samen het verhaal: ‘Over mijn vader praatte ik sindsdien met een zorgvuldig zelf samengesteld pakketje standaardwoorden en -zinnen waarin net genoeg gevoeligheid zat om indruk te maken. (…) Hij zat gevangen in wat ik hem aan tekst gunde.’ Naast zijn eigen zinnen verrijken ook vele in cursief gedrukte citaten uit de dagboeken van zijn vader het boek. De ondertitel Een familiegeschiedenis klinkt wellicht wat droog, en voor wie weinig affiniteit heeft met adel, religie en politiek zou deze geschiedenis dat ook kunnen zijn. Van Nispen weet de lezer echter toch te grijpen. Dit komt mede door zijn vlotte pen en de boeiende citaten van zijn vader, maar ook de afwisseling van droge gegevens met de wat smeuïger familieverhalen draagt hieraan bij.
Adellijk wild neemt je mee in de nieuwsgierigheid van de schrijver, die zijn verrassingen, teleurstellingen en vragen deelt. Het maakt het boek intiem: je leest over zijn schouder mee in de dagboeken van Buurt. Zijn verhaal is door de zoektocht en het hieruit voortgekomen boek van Maarten van Nispen dan ook zonder twijfel meer geworden dan een stripverhaaltje.
Boekgegevens
Maarten van Nispen tot Pannerden, Adellijk wild. Een familiegeschiedenis, Uitgeverij Magonia, 320 pagina’s (€ 21,95)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie 4 maart 2019.
