Afgelopen maand werd Malala Yousafzai de jongste Nobelprijswinnaar ooit. Iedere dag is Malala Dag is een eerbetoon aan deze zeventienjarige Pakistaanse, die zich al vanaf haar tiende inzet voor de rechten van meisjes overal ter wereld.
Ieder meisje in Nederland gaat gewoon naar school – we zien dat als de normaalste zaak van de wereld. Helaas is dat in veel landen anders: er zijn zo’n 65 miljoen meisjes ter wereld die geen onderwijs kunnen volgen. Malala Yousafzai was daar tot voor kort een van. Toen de Taliban de macht overnam in de Swatvallei, waar ze woonde, werden de rechten van meisjes drastisch ingeperkt. Onder het pseudoniem Gul Makai hield Malala een blog bij voor de BBC over de steeds verslechterende situatie. Maaike Sigar, die met haar uitgeverij Middernacht Pers de Nederlandse editie van Iedere dag is Malala Dag verzorgde, volgde de jonge activiste toen al op de voet. ‘Eerst schreef ze over de algemene staat van het Pakistaanse onderwijs,’ aldus Sigar, ‘maar haar berichten werden steeds persoonlijker. Ze vertelde over haar eigen zorgen en nachtmerries. Dat ze van school geen uniformen of felgekleurde kleren meer aan mocht trekken, omdat dat te gevaarlijk was. De invloed van de Taliban ging steeds een stapje verder in haar dagelijkse leven.’
De Taliban is fel tegen onderwijs voor vrouwen en zag de uitgesproken Malala als een gevaar. In 2012 werd ze op vijftienjarige leeftijd in een bus door een Talibanstrijder beschoten en raakte ze gewond in haar hals en hoofd. Malala overleefde de aanslag en verhuisde naar het Britse Birmingham, waar ze na verschillende operaties beter werd en weer naar school kon. Nog geen jaar later sprak ze ongeveer duizend afgevaardigden van de Verenigde Naties toe. ‘Ze dachten dat kogels ons het zwijgen zouden opleggen,’ zei ze. ‘Maar dat is niet gelukt. Juist zwakheid, angst en hopeloosheid stierven, en kracht, macht en moed werden geboren.’ In diezelfde speech benadrukte Malala het belang van onderwijs. ‘Eén kind, één leraar, één pen en één boek kunnen de wereld veranderen. Onderwijs is de enige oplossing. Onderwijs vóór alles!’
Inmiddels is Malala bezig met verschillende projecten met als doel die 65 miljoen onderwijsloze meisjes de scholen in te krijgen. Voor haar inspanningen won ze verschillende vredesprijzen, met als hoogtepunt de Nobelprijs voor de Vrede. Volgens Sigar verdient ook Malala’s vader Ziauddin Yousafzai een prijs. ‘Hij heeft haar altijd aangemoedigd, in een omgeving waar dat totaal niet vanzelfsprekend was. Hij heeft zijn kind de kans gegeven om uit te vliegen en de wereld duidelijk te maken dat onderwijs voor alles gaat.’
[quote]De Taliban is fel tegen onderwijs voor vrouwen en zag de uitgesproken Malala als een gevaar.[/quote]
Met Iedere dag is Malala Dag schreef Rosemary McCarney, directeur van Plan Canada, een brief aan Malala, uit naam van alle meisjes ter wereld die geen onderwijs kunnen of mogen genieten. Het boek is gebaseerd op een film die gemaakt werd naar aanleiding van de eerste Malala Dag op 12 juli 2013. Op iedere pagina zien we verschillende meisjes afkomstig uit alle hoeken van de aardbol, waaronder Keniaanse, Tibetaanse, Braziliaanse en Indiase meisjes. ‘We steken onze handen in de lucht, omdat jij ons allen vertegenwoordigt,’ wordt er ter afsluiting gezegd. ‘De wereld zal zien wat meisjes kunnen bereiken – als ze ons onze gang maar laten gaan.’ Volgens Maaike Sigar kunnen Nederlandse meisjes en jongens een hoop opsteken van Iedere dag is Malala Dag. ‘Met dit boek kun je de diversiteit zien in meisjes van over de hele wereld. Ook leer je wie Malala is: het boek begint met haar achtergrond en eindigt met een deel van haar VN-speech. Kinderen kunnen bovendien een hoop van Malala leren. Ze vindt respect belangrijk: ze schreeuwt niet om aandacht, maar roept om te worden gehoord.’ Ook valt het boek samen met de door Plan opgezette campagne Because I am a girl. Sigar: ‘Deze campagne zet zich in voor duurzame projecten voor meisjes die structureel worden achtergesteld. Door deze meisjes te helpen wordt de armoedespiraal doorbroken. Ook wij geloven in de kracht van meisjes. Deze boodschap dragen we uit met Iedere dag is Malala dag. Door Malala en dit boek kunnen ook meisjes in Nederland geïnspireerd raken om hun volle potentie te vervullen.’
Boekgegevens
Rosemary McCarney met Plan International, Iedere dag is Malala dag, uitgeverij Middernacht Pers, ISBN 978 90 722 5980 6 (€ 14,90)
