‘Marius, Jasper!’ gillen de leerlingen van het Montessori Lyceum uit Rotterdam vanuit de zaal. De twee broers zwaaien vrolijk terug vanaf het podium. Hoewel het tijdens de Dag van de Jonge Jury vooral om boeken draait, zijn Marius en Jasper Gottlieb geen schrijvers, maar acteurs. De twee zijn duidelijk populair. Maar hoe zit het met de schrijvers?
Francine Oomen hoeft zich over haar status in elk geval geen zorgen te maken, zo blijkt uit de orkaan aan lawaai wanneer zij het podium betreedt. ‘U kreeg net een applaus alsof u een enorm grote popster was’, stelt presentator Oscar Kocken vast. De schrijfster van de Hoe overleef ik-serie geeft aan dat het niet de eerste keer is dat ze op deze manier wordt ontvangen, maar vindt het wel ‘een beetje overweldigend.’ Op straat wordt ze naar eigen zeggen gelukkig nooit herkend.
Haar populariteit wordt weerspiegeld in de Hall of fame van de Prijs van de Jonge Jury. Op deze lijst staan de winnaars die de afgelopen jaren de prijs voor het beste Nederlandse jeugdboek voor jongeren tussen de 12 en 16 jaar in ontvangst mochten nemen. Oomens naam komt maar liefst vijf keer op de lijst voor, en ook dit jaar maakt ze deel uit van de top 5 met haar boek Hoe overleeft Rosa in New York?.
Kocken vraagt haar dan ook om tips voor mensen die net zo’n succesvolle schrijver willen worden als zij.
‘Heel veel lezen, heel veel schrijven en je eigen stem vinden’, adviseert Oomen.
‘Maar hoe doe je dat dan, je eigen stem vinden?’
‘Door uit te proberen.’
‘En wat vindt je het allerleukste aan schrijven?’
‘Als het verhaal zichzelf vertelt, als de personages zelf gaan praten en mij verrassen.’
Na het interview is het tijd voor een filmquiz, waarbij de moeilijkste vraag voor het laatst is bewaard: hoeveel bladzijden hebben alle boeken uit de Hoe overleef ik-serie? Dat blijken maar liefst 2080 pagina’s te zijn! Winnares Suzanne mag de Hoe overleef ik-dvd-box mee naar huis nemen én ze mag op de foto met de schrijfster.
Moordvrienden
Even later gaat het optreden van de Groove Kings van start. Met hun breakdancemoves warmt de Rotterdamse dansgroep de zaal vast op voor de schrijfster die enkele minuten later op het podium zal verschijnen: Natasza Tardio. Niet alleen heeft ze de debuutprijs gewonnen voor haar boek Moordvrienden, ook is ze met dit verhaal een van de vijf kanshebbers voor de Prijs van de Jonge Jury.
Het zijn geen luchtige thema’s die Tardio in haar boeken behandelt. In Moordvrienden schiet de vijftienjarige Finn een leraar en drie leerlingen op zijn school dood, waarna hij zelfmoord pleegt. Zijn beste vriend Milo is erbij, maar het lijkt erop dat hij er niets mee te maken heeft. Of toch wel? En wat had Finn te maken met een eerder gepleegde moord op een kleuter?
Tardio heeft de status van debutante echter alweer achter zich gelaten, want vandaag reikt ze het eerste exemplaar van haar nieuwe boek Onzichtbaar uit. De hoofdpersoon in dit verhaal is Anna, de zus van het vermoorde jongetje uit Moordvrienden. De schrijfster legt uit hoe ze op het idee kwam: ‘Ik heb inspiratie gehaald uit een Facebook-moord, waarbij een meisje ruzie kreeg met een ander meisje en vervolgens probeerde haar te vermoorden. En dat is haar ook gelukt’, voegt ze er aan toe.
Het eerste exemplaar van Onzichtbaar wil Tardio vandaag overhandigen aan collega Mel Wallis de Vries. ‘Want’, zo zegt ze, ‘Mel is een voorbeeld voor elke young adult-schrijver en ze is gewoon een ontzettend leuke vrouw!’ Wallis de Vries is net als Tardio en Oomen genomineerd voor de Prijs van de Jonge Jury. Haar boek Klem gaat over een schoolreisje naar Vlieland dat volledig uit de hand loopt wanneer het levenloze lichaam van een van de klasgenoten wordt gevonden. Algauw blijkt dat het om moord gaat.
Wallis de Vries geeft aan blij verrast te zijn dat zij als eerst het nieuwe boek Onzichtbaar in ontvangst mag nemen. ‘Ik vind het een onwijze eer dat ik hem mag hebben. Want jongens, je weet niet hoeveel bloed, zweet en tranen het kost om een boek te schrijven. Dat is echt acht maanden jezelf opsluiten. Dat ik nu als allereerste het pasgeboren baby’tje van Nastasza mag hebben, dat is geweldig’.
Bolletjes slikken
Bloed, zweet en tranen. De broers Jasper en Marius Gottlieb, bekend van de tv-serie Spangas, wijden drie interviewsessies aan deze thema’s. Bij het thema Zweet schuiven vier auteurs aan, waaronder de twee laatste genomineerden voor de Prijs van de Jonge Jury: Marion van de Coolwijk en Elle van den Boogaart. Daarnaast nemen ook Annejoke Smids en Alexandra Penrhyn Lowe plaats op de paarse sofa.
De vier schrijfsters doen het thema zeker eer aan, want hun boeken zorgen stuk voor stuk voor angstzweet bij de personages én de lezer. Zo gaat No deal van Elle van den Boogaart over een jongen die gedwongen wordt om bolletjes cocaïne te smokkelen om zijn schulden af te betalen. Hoe ze aan haar inspiratie komt voor het boek, wil een meisje uit het publiek weten. ‘Smokkel je dan zelf ook cocaïne om inspiratie op te doen? Hoe moet ik dat voor me zien?’ grapt een van de presenterende broers. Toch is dat nog niet eens zo’n heel gekke vraag, want Van den Boogaart heeft wel degelijk geoefend met het doorslikken van grote stukken rond voedsel. Ze begon met hele druiven en werkte zo langzaam toe naar worteltjes in appelmoes.
Marion van de Coolwijk schreef Ademnood, over de zestienjarige Moon die bijna verdronken is en nu doodsbang is voor water. Natuurlijk moet ze op een dag juist het water in om iemand te redden van wie ze houdt… Van de Coolwijk schreef al meer dan tweehonderd boeken, maar wordt nog altijd niet herkend wanneer ze over straat loopt.
‘Ik zeg altijd: ik ben heel beroemd, maar niemand kent mij. Ik liep net door de hal en vroeg aan een paar leerkrachten: ‘Hallo, hoe vinden jullie het hier?’ ‘Leuk’, zeiden ze. Toen vroeg ik van welke school ze kwamen. ‘Uit Hoorn, en van welke school ben jij?’ De schrijfster kan er alleen maar om lachen. ‘Heerlijk, als ik gewoon losloop gaat er niemand gillen’.
Huppelende konijntjes
Naast luisteren naar de vele interviews kunnen de leerlingen vandaag ook zelf actief aan de slag. Zo kunnen ze hun eigen biebtas ontwerpen, een op maat gemaakt gedichtje laten schrijven door het Schrijfmeisjientje, of een foto laten maken waarop ze een boek lezen tegen een we heel speciale achtergrond, zoals de skyline van Manhattan. Natuurlijk zijn er ook boeken te koop en zijn de schrijvers zelf aanwezig om de vers aangeschafte exemplaren direct te signeren.
Daarnaast zijn er verschillende workshops georganiseerd. De Groove Kings leren iedereen een cool dansje en bij Boek-in-a-box worden de scènes uit een boek omgezet in zelf geknutselde beelden, die samen een geheel vormen. Jeugdauteur Victoria Farkas geeft een schrijfworkshop, waarbij de deelnemers korte stukjes moeten schrijven aan de hand van steeds wisselende opdrachten. ‘Je personage zit op zijn kamer en zijn ouders zitten beneden op hem te wachten, want ze gaan zo naar het 120-jarig jubileumfeest van opa en oma. Je personage wil niet, maar toch gaat hij naar beneden. Hij stapt zijn kamer uit, en ziet in de hal honderdvijfentwintig witte konijntjes rondhuppelen… Los het maar op!’
Gillen
Dan is het moment aangebroken waar het allemaal om draait: de bekendmaking van de winnaar van de Prijs van de Jonge Jury 2014. Vijftienhonderd jongeren stromen de grote zaal binnen en verspreiden een opgewonden geroezemoes. De leerlingen van het Montessori Lyceum uit Rotterdam bezetten met hun klas de eerste drie rijen voor het podium. Een aantal van hen heeft meegedaan aan de Battle of the Books, een wedstrijd waarbij deelnemers in een filmpje uitleggen waarom het boek van hun keuze moet winnen. De Montessori-leerlingen maakten een trailer bij Ademnood van Marion van de Coolwijk en hopen dan ook dat zij wint.
Het zijn echter niet alleen de schrijvers op wie deze Rotterdamse tieners hun aandacht richten. ‘Marius, Jasper!’ roepen ze wanneer ze de twee broers aan de zijkant van het podium zien staan. ‘We kennen ze van Spangas’, legt een meisje uit. ‘Maar weet je wanneer ik pas echt zou gaan gillen?’ vraagt haar vriendin. ‘Als One Direction zou komen!’
Plotseling gaan de lichten uit. Muziek schalt uit de luidsprekers en de drie leden van Adlicious komen het podium op rennen. Vrolijk dansend brengen ze klassiekers zoals Black or White van Michael Jackson ten gehore. Al snel staat de hele zaal enthousiast mee te klappen en te schreeuwen.
Na het optreden komen de vijf genomineerde schrijvers het podium op, waar Oscar Kocken ze een bos bloemen overhandigt. Dan mogen de auteurs weer gaan zitten en komen de vijf filmpjes van Battle of the Books een voor een voorbij. Wanneer het de beurt is aan Ademnood beginnen de leerlingen van het Montessori Lyceum te schreeuwen en te juichen.
Over enkele seconden zullen ze weten of Van de Coolwijk én zijzelf vandaag met een prijs naar huis gaan, want presentatoren Jasper, Marius en Oscar toveren een envelop tevoorschijn die de naam van de winnaar bevat. Met zijn drieën openen ze langzaam de envelop. ‘En de winnaar van de Prijs van de Jonge Jury 2014 is… MEL WALLIS DE VRIES!’
Dan blijkt wederom dat de zaal ook voor een schrijver bereid is om heel hard te gillen. En wanneer winnares Wallis de Vries na de uitreiking omringd wordt door tientallen leerlingen die allemaal een handtekening willen, is er maar een conclusie mogelijk: eigenlijk verschillen schrijvers helemaal niet zo erg van popsterren. We weten alleen niet hoe ze eruitzien.
Foto bovenaan: Sjoerd van der Hucht
