Op haar zevende schreef Nadine Swagerman haar eerste boek. Het ging over kinderen die een lijk vonden in een verlaten pastorie. In 2018 kwam Eén waarheid uit, waarmee ze de Jonge Jury Debuutprijs van 2019 won. Daarna bleef het even stil.
Door Aafke ten Hagen
‘Na het succes van Eén waarheid was ik eigenlijk bang om lezers teleur te stellen,’ vertelt Swagerman open. ‘Het boek werd zo goed ontvangen, dat ik niet wist of ik dit succes nog kon evenaren.’ Dat haar angst volkomen onterecht was, bleek wel uit het verschijnen van het boek Maar ik ben jou niet. Een mooie novelle, uitgebracht door Kluitman, waarin Swagerman schrijft over een zestienjarig meisje dat uit huis is geplaatst en moet wennen aan haar nieuwe leefsituatie.
Vanaf dat moment gaat Swagerman als een trein. ‘Ik heb zoveel inspiratie,’ vertelt de schrijver. ‘En in elk boek speelt een queer de hoofdrol. En het fijnst aan schrijven is dat je in je eigen wereld een verhaal kunt bedenken.’
Dat heeft zij zelf in haar jonge jaren gemist in boeken. ‘Er waren nauwelijks films of boeken over queers. Ik moest daar echt naar op zoek en dan vond ik nauwelijks iets. Gelukkig is dat nu heel anders. In mijn puberteit was ik echt op zoek naar mezelf en mijn eigen identiteit. Ik zou het heel fijn hebben gevonden om te lezen over mensen die op zoek zijn naar hun seksualiteit.’
Zelf verloor ze als puber haar interesse in lezen. Juist darom schrijft ze nu boeken voor jongvolwassenen. Swagerman: ‘Tussen jeugdboeken (van bijvoorbeeld Carry Slee) en boeken voor volwassenen (bijvoorbeeld die van Yvonne Keuls) zat destijds een gat, dat tegenwoordig (gelukkig) wordt opgevuld door young adult. Door dat gat verloor ik mijn interesse in lezen. Ik vond het als puber absoluut niet interessant om boeken voor volwassenen te lezen, waarin de hoofdpersonages een slecht huwelijk hadden of problemen met hun kinderen of iets dergelijks. Ik wilde boeken lezen over mensen zoals ik en de dingen waar zij tegenaan liepen en die zij meemaakten. Daarom ben ik zo blij dat young adult nu bestaat. Nu is er gelukkig veel meer keuze. Maar voor veel jongeren is de drempel tot lezen nog steeds groot. Ik vind het heel goed dat Kluitman inspeelt op het verlagen van de drempel voor jongeren die niet graag lezen. Novelles zijn behapbare boekjes. Bovendien zijn de onderwerpen divers en spannend. Hiermee kun je jongeren hopelijk enthousiasmeren.’
Want bij de novelle Maar ik ben jou niet bleef het niet. Onlangs kwam Wat we niet zeggen uit. Een mooi boek waarin verschillende thema’s aan de orde komen. Knap werk van Swagerman, want in een novelle kun je niet uitweiden en moet je snel tot de kern komen. Als schrijver heb je in zo’n novelle niet veel ruimte om personages uit te diepen. De kracht van zo’n boek is juist dat het dun is en niet al te veel woorden bevat. Swagerman: ‘Eigenlijk wist ik alleen maar dat dit boek over een queer-jongen ging die boos was op zijn vader. Ik had verder nog geen idee waar het over moest gaan. Maar zin voor zin kwam ik erachter. Ik wil met Wat we niet zeggen laten zien dat je van je hart geen moordkuil moet maken. Dat is een mooie les die mijn moeder me altijd heeft meegegeven. Veel mensen lopen rond met geheimen en dat maakt het leven zwaar. Bovendien hoeven jongeren niet altijd alles alleen op te lossen.’
In Wat we niet zeggen heeft Tobias een geheim dat hij niet durft te delen. Swagerman hoopt met het schrijven van het boek jongeren mee te geven dat zij altijd iemand in vertrouwen mogen nemen. Iemand die je vertrouwt. ‘Er is een hele wereld tussen dat wat we wel en niet zeggen. Mensen laten stukjes wel of niet zien en willen niet altijd alles delen. Dat gegeven vind ik interessant. Je denkt iemand te kennen, maar je kent hem niet, want alleen de ander bepaalt wat je wel en niet ziet.’
Nadine Swagerman, Wat we niet zeggen, Uitgeverij Kluitman, 112 pagina's (€9,95)
