Gerrit Barendrecht won de Hebban Thrillerprijs 2023 voor zijn boek De Ripper connectie. Het is de belangrijkste lezersjuryprijs voor spannende boeken. De jury roemde zijn vermogen om feit en fictie tot een geheel eigen verhaal te vermengen. Hebban.nl vroeg de auteur wat de prijs voor hem betekent, hoe zijn personages Ida en Julius zijn ontstaan en wie nou echt achter Jack the Ripper zit.
Door Wilke Martens
Gefeliciteerd met de Hebban Thrillerprijs 2023. Hoe was de uitreiking?
‘Fantastisch! Ik was behoorlijk overdonderd. Ik wist natuurlijk dat ik een van de vijf genomineerden was, dus dat ik een kans maakte. En ik wist dat de recensies op Hebban.nl van De Ripper connectie positief zijn. Maar als dan toch je naam wordt omgeroepen, dan ga je gloeien. Bij de eerste zin van het juryrapport was al duidelijk dat het over mij ging. Ik ben ook heel blij met wat er in het juryrapport geschreven is.’
Je won de prijs voor De Ripper connectie, het derde deel in een serie. Wist je al bij voorbaat dat je een serie wilde schrijven?
‘De Ripper connectie kun je goed lezen als standalone, al zou ik het natuurlijk leuk vinden als mensen ook De Parijse connectie en De Russische connectie lezen. Vanaf het begin had ik het idee om een serie te schrijven. Dat komt simpelweg omdat ik zelf gek ben op series. Ik vind het ontzettend leuk als er meerdere delen zijn van verhalen met mijn favoriete hoofdpersonen. Dat wilde ik zelf dus ook doen.
‘Er zitten ook veel voordelen aan het schrijven van een serie. Je kunt met dezelfde setting doorgaan, dezelfde historische periode waar je steeds meer over leert. Als je meer over een periode weet, dan wordt het ook interessanter. Daarnaast leer je je hoofdpersonen steeds beter kennen, wat het ook makkelijker maakt om een nieuw deel te beginnen. Al is “makkelijk” niet het juiste woord, want een boek schrijven blijft toch altijd een beetje een worsteling.’
Hoe ben je in eerste instantie op het idee gekomen voor de verhalen met Ida en Julius?
‘De personages Julius en Ida had ik al in mijn hoofd. Ik wist al dat zij eigenwijs en koppig zou zijn en hij wat meer bedachtzaam. Ik heb hen in de loop van de romans verder uitgebouwd en ze vonden min of meer hun eigen weg in de thrillers. Net als ieder mens ontwikkelen zij zich, ook als het mensen op papier zijn. In de loop van de serie leerde ik ze steeds beter kennen en van hen te houden.’
Al je boeken spelen zich dus af aan het eind van de negentiende eeuw. Wat trekt je zo aan in die historische periode?
‘Ik heb altijd al een voorliefde voor die periode gehad. En hoe meer je ontdekt, hoe meer je ervan gaat houden. Het is zo’n fascinerende en dynamische tijd. Het is de tijd waarin de fotografie ontstond, moderne medische wetenschap, profiling van moordenaars, de opkomst van een soort tbs-systeem. De oorsprong van eigenlijk alles wat nu ook nog speelt is terug te voeren op die tijd.
‘Gek genoeg heeft de negentiende eeuw een erg stoffig imago. Ik kies onderwerpen die toen actueel waren en nu nog steeds. Zo gaat het eerste deel over vrouwenhandel, het tweede over terrorisme dat voortkomt uit armoede en het derde onder andere over vernieuwingen in de geestelijke gezondheidszorg. Allemaal onderwerpen die nog steeds spelen.’
Het lijkt soms inderdaad of je speelt met elementen uit verschillende tijden, maar dat komt dan doordat veel van wat we nu ook kennen zijn oorsprong heeft in die periode.
‘Dat vind ik een compliment. Ik vond het verfrissend om een thriller zich in een andere tijd te laten afspelen dan het heden. De boeken kregen wel snel het stempel “historische thriller”, maar ik heb gewoon mijn best gedaan om een spannend boek te schrijven. En een leesbaar boek, want ik heb bewust geen archaïsche taal gebruikt. Het is een uitdaging om terug in de tijd te gaan zonder ouderwets te zijn.’
In het boek zitten behoorlijk specifieke details. Ik had bijvoorbeeld niet verwacht dat journalisten al een perskaart hadden. Hoe pak je je onderzoek aan?
‘Over Jack the Ripper zijn bibliotheken vol geschreven. Naast mij staat een halve meter aan boeken en dat is maar een piepklein gedeelte. Door ook kranten uit die tijd te lezen, kon ik achterhalen hoe mensen het beleefd moeten hebben. Als je die kranten leest, dan voel je bijna de angst uit de artikelen opstijgen. Daarnaast heb ik de originele autopsierapporten van de slachtoffers gebruikt. Ik kreeg feedback dat het boek wel erg bloederig was, maar dat was nu eenmaal wat Jack the Ripper aanrichtte. Het verhaal van The Ripper wordt als bekend verondersteld, maar het is ook heel erg gemythologiseerd en geromantiseerd. Het was gewoon vreselijk wat die man deed.’
Het boek is dus gestoeld op feiten. Maar dat Jack the Ripper naar Amsterdam afreist, is wel compleet verzonnen, toch?
‘Ja, dat heb ik verzonnen. Maar (spoiler alert!) ik onthul wel wie het is. In werkelijkheid is de identiteit van Jack the Ripper nooit ontdekt, hij is nooit gepakt. Maar mijn suggestie is heel erg aannemelijk. Ik heb nog geen commentaar ontvangen dat het niet zou kunnen kloppen.’
Gerrit Barendrecht, Katz & De Morsain 3. De Ripper connectie, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 352 pagina’s (€ 22,99)
Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie juni 2023.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
