Midden in de hete woestijn van de Sahara achtervolgen twee geheim agenten een groep terroristen, terwijl hardliners in China en Noord-Korea erop uit lijken te zijn om een derde wereldoorlog te ontketenen. De Amerikaanse president Pauline Green probeert er van alles aan te doen om deze nucleaire ramp te voorkomen.
Door Istvan Kops
Met Nooit leverde de bijzonder succesvolle Britse auteur Ken Follett een thriller af die bijna de hele wereld omspant. Van zijn thrillers en historische romans zijn wereldwijd ondertussen meer dan honderd miljoen exemplaren verkocht. Tot zijn meest bekende werken horen De kathedraal en Pilaren van de aarde. Bij elk nieuw boek dat van zijn hand verschijnt, ontstaat dan ook weer een hoop aandacht. Gelukkig had hij ondanks zijn drukke agenda tijd om met ons over zijn nieuwe thriller Nooit te praten.
Hoe ben je op het verhaal van Nooit gekomen?
‘Tijdens mijn voorbereiding voor Val der titanen werd ik vooral getroffen door het feit dat niemand in de periode vlak voor de Eerste Wereldoorlog een gewapend conflict wilde, maar dat de wereldleiders desondanks niet in staat waren dit te voorkomen. De vraag die ik mezelf toen stelde, was of zoiets nog eens zou kunnen gebeuren. Zou een reeks ongelukkige beslissingen van wereldleiders een derde wereldoorlog kunnen ontketenen? De volgende vraag die ik mezelf stelde was of ik er ook een boek over kon schrijven.’
De Russen komen in het verhaal niet voor. Was dat een bewuste keuze?
‘Hoewel de Russen tijdens de Koude Oorlog duidelijk de vijand waren, leidde dat niet tot de inzet van kernwapens. Het Westen raakte gewend aan de Russen als vijand en we konden prima met ze samenleven. Met China is de relatie heel anders. We begrijpen de Chinezen niet zoals we de Russen begrepen. Ze lijken ook niet met het Westen samen te willen werken om een oorlog tegen elke prijs te voorkomen. Zo weigeren ze bijvoorbeeld om een hotline met het Witte Huis te hebben. Dat maakt de Chinezen een stuk onvoorspelbaarder en gevaarlijker dan de Russen.’
Hoe groot is de kans dat wat in het boek gebeurt ook in het echt kan gebeuren?
‘Als ik mijn werk goed heb gedaan dan is het een volslagen realistisch scenario. Ik heb met heel wat hooggeplaatste mensen in de internationale politiek gesproken. Ik wilde dat zij konden bevestigen dat wat ik schreef ook heel goed in de werkelijkheid kon gebeuren. Het feit dat het in Nooit geschetste toekomstscenario daadwerkelijk plaats zou kunnen vinden, maakt het verhaal zo spannend.’
Een groot deel van het verhaal speelt zich af in Tsjaad en in China. Hoe heb je je in die landen verdiept?
‘Naast de vele interviews die ik heb gevoerd, heb ik me zeer uitgebreid ingelezen in de internationale Chinese politiek. Het land is erg gesloten over de manier waarop de Chinese overheid opereert, maar met volharding kom je een eind. Zo is er een foto op het internet te vinden van de campus waar de gebouwen van de Chinese buitenlandse inlichtingendienst staat. Dat gaf me enig idee over hoe die plek eruitziet. Over Tsjaad is niet veel te vinden. Een scène in het boek speelt zich af voor het presidentiële paleis, maar het was moeilijk uit te vinden waar dat paleis precies staat. Ik stuitte gelukkig op een foto van een beeldenpark in de hoofdstad van Tsjaad die was gemaakt door een jonge vrouw die door Afrika reisde. Ze berichtte op Twitter dat ze door de politie werd geïnstrueerd om met haar rug naar het paleis te staan en zo kwam ik bij toeval achter de locatie.’
Reis je veel voor je boeken om een gevoel voor de omgeving te krijgen?
‘Dat heeft wel mijn sterke voorkeur, maar dit boek schreef ik gedurende de internationale lockdown. Gelukkig ben ik voorafgaande aan de reisbeperkingen verschillende keren in China en Washington DC geweest, maar helaas nooit in Tsjaad. Ik heb gebruik gemaakt van films die zich in dat land afspelen. Verder is Google Earth een goede uitkomst gebleken. Er zit een scène in het boek waarin een stel mensen de Sahara proberen over te steken in een krakkemikkige bus. Die heb ik vooral geschreven met behulp van satellietfoto’s die soms van behoorlijk goede kwaliteit zijn.’
In het verhaal komen veel sterke vrouwelijke personages voor. Wat trekt je speciaal in hen aan?
‘Tijdens de tweede feministische golf die zich afspeelde aan het einde van de jaren zestig, studeerde ik in Londen. Ik kan me herinneren dat tijdens een politieke bijeenkomst een studente zei: “Als vrouwen gelijk zijn aan mannen, waarom moeten wij dan altijd voor de thee zorgen?” Ik realiseerde me toen dat mannen inderdaad nooit thee voor vrouwen maakten. Dat is me altijd bijgebleven. Al mijn boeken kennen sterke en vastberaden vrouwen. Ze zijn interessant om over te schrijven, aangezien ze met veel meer obstakels te maken hebben dan mannen.’
Ken Follett, Nooit, vertaling: Joost van der Meer en William Oostendorp, Uitgeverij Boekerij, 656 pagina’s (€ 29,99)
Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie december 2021.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
