Op een zonnige maandagochtend spreek ik Esther Gerritsen, in gezelschap van haar hond Sorry, bij Eik en Linde aan de Plantagemiddenlaan in Amsterdam. We gaan het hebben over haar nieuwe roman Gebied 19. Het is haar eerste sciencefictionboek. ‘Als schrijver breng je mensen flink in de problemen. In het geval van Gebied 19 was het punt: stel dat iedereen om je heen ineens weg is?’
Door Aefke ten Hagen
In het oeuvre van Esther Gerritsen staat het thema ‘familie’ geregeld centraal. ‘Het is een makkelijke manier om een groep mensen bij elkaar te zetten die niets met elkaar heeft. En ze moeten het toch met elkaar rooien, of ze dat nu willen of niet,’ legt de auteur uit. Voor de fans van Esther Gerritsen: dit is echt een ander boek dan je van haar gewend bent. Deze schrijver verrast de lezer met Gebied 19.
Hoe ontstond het idee voor dit boek?
‘Tijdens de corona-lockdown kwam het idee ineens in me op. Het was zo stil op de Amsterdamse straten. Mijn hond Sorry rende onaangelijnd door de stad. Ik werd door de politie aangesproken dat ik mijn hond aan een riem moest doen, maar ik dacht: “Waarom?” Er was echt niemand. Toen dacht ik ineens: “Wat nou als iedereen ineens weg is?” Daar gaat Gebied 19 over.’ Gerritsen is ervan overtuigd dat een andere planeet ons niet gaat redden. ‘Op elke planeet neem je jezelf weer mee. Als je op Mars woont, krijg je dezelfde shit te verwerken als hier op aarde. Oorlogen blijven altijd bestaan. Mensen blijven strijd met elkaar voeren.’
‘Als je op Mars woont, krijg je dezelfde shit te verwerken als hier op aarde’
Gaandeweg ontstond het idee om een sciencefiction-boek te gaan schrijven. ‘Ik ben dan in mijn hoofd bezig met het verhaal en heb nog geen flauw benul waar het naartoe gaat. Ik lig dan in bed te fantaseren. Ik vraag mezelf af of ik serieus een jaar lang zin heb om me met het onderwerp bezig te houden. Heb ik wel genoeg te vragen? Word ik gelukkig of juist heel ongelukkig van het idee? Inmiddels weet ik dat ik hier heel gelukkig van word. Ik ben al bezig om een vervolg te schrijven op Gebied 19. Ik ga de rest van mijn leven alleen nog maar over deze planeten schrijven.’
De titel heeft me een hele tijd in zijn greep gehouden. Waarom ‘Gebied 19’?
‘Er is een neuroloog die de hersenen heeft ingedeeld in gebieden,’ legt de auteur uit. ‘Gebied 19 is een hersengebied in de visuele schors. Daar worden beelden geregistreerd wanneer ze voor het eerst binnenkomen en daarna worden ze verspreid naar andere hersengebieden om daar betekenis te krijgen, een interpretatie.’
Gerritsen vindt dat vermogen van de mens om informatie te interpreteren mateloos intrigerend: ‘Ieder mens heeft zijn eigen interpretatie, zijn eigen kijk op wat er om hem heen gebeurt. Het intrigeert me hoe we overal weer ons eigen verhaal van maken.’
Hoe lukt het jou om de psychologische spanning in Gebied 19 vast te houden?
‘Samen met de redacteur zorg ik ervoor dat ik de hoofdpersoon heel goed ken en heel dicht bij – in dit geval – hem blijf. Ik verplaats me continu in het personage en vraag me af wat ik zou doen in die situatie. Ik heb er een soort van satanisch genoegen in om mijn hoofdpersoon steeds in het nauw te drijven. Ik vraag me af waar ik zelf bang voor ben. Ik ben bang om mijn kind te verliezen, dat mijn kind me haat of me niet meer nodig heeft. Dat zorgt voor de nodige psychologische spanning in een boek. Het werkt ook therapeutisch voor me. Als ik niet schrijf, ben ik ook niet gelukkig. Dat heb ik tijdens corona weer gemerkt. Ik had toen geen opdrachten en was nog niet bezig met een boek. Ik had het idee dat niemand ergens op zat te wachten. Het liefst heb ik het heel druk. Bruce Springsteen heeft ooit gezegd: “De beste remedie tegen depressie is heel hard werken.” In mijn geval klopt dat. Als ik alle tijd van de wereld heb om bijvoorbeeld alles te lezen wat ik nog wil lezen, dan denk ik: “Waarom zou ik?” Ik doe het goed onder de druk van deadlines.’
Hoe is het om Gebied 19 los te laten in de wereld?
‘Eigenlijk vind ik het lang niet zo eng als met mijn vorige boeken. Toen ik jaren terug begon met schrijven, vond ik het ook heel raar dat mijn ouders mijn boeken zouden lezen. Ik had toen bedacht om nooit over seks te schrijven zolang mijn ouders nog leefden. Mijn veertienjarige zoon wil mijn nieuwe boek graag lezen. Ik heb liever dat hij dit leest dan mijn andere werk. Dit boek voelt vrijer en minder intiem dan mijn andere romans. De andere keren was het toch meer zoiets als: “O jee, daar gaan we weer.” Ik geloof wel dat ik er voor het eerst echt zin in heb dat mijn boek verschijnt.’
Esther Gerritsen, Gebied 19, Uitgeverij De Geus, 320 pagina’s (€ 25,98)
Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie augustus 2023.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
