Stel: je kunt de rest van je leven niet meer lezen óf niet meer naar muziek luisteren. Wat kies je? 3FM-dj Eva Koreman geeft een verrassend antwoord: ‘Als ik het vermogen om te lezen zou verliezen, zou ik gek worden.’
In interviews wordt Eva Koreman gevraagd naar haar werk als radiomaker, haar collega’s en haar muzieksmaak. Maar boeken? Die komen eigenlijk nooit in zulke gesprekken voor. En dat terwijl lezen voor Eva één van de belangrijkste dingen in het leven is. Op een zonnig terras in Amsterdam praten we over haar passie voor muziek en literatuur, en de momenten waarop die twee werelden samenkomen. De radio-dj wordt er in ieder geval blij van. ‘Muziek en boeken? Veel beter wordt het niet!’
Als je goed luistert naar de programma’s die Eva maakt voor 3FM, zul je af en toe een glimp van die boekenliefde opvangen. ‘Kijk, op zaterdagavond ga ik daar geen zeven minuten aan wijden,’ zegt ze. Maar als er een reden voor is, vind ik het geweldig om met goed fatsoen over boeken te lullen.’
Muziekfreak
Van jongs af aan kent Eva twee grote passies: boeken lezen en bezig zijn met muziek. Dat ze van dat laatste haar beroep heeft gemaakt, is eigenlijk een ongelukje. ‘Ik ben altijd al muziekfreak geweest. Ik heb in een bandje gedrumd en ik verzamel vinyl. Toch had er nooit over nagedacht om bij de radio te gaan werken. Ik wilde eigenlijk psychiater worden.’
Maar – om John Lennon te citeren – life is what happens to you while you’re busy making other plans. Eva werd uitgeloot voor de studie geneeskunde. Ze koos voor een andere opleiding: bèta-gamma met een major sociologie. Toen ze eenmaal haar bachelor op zak had, wilde ze graag wetenschapsjournalistiek studeren. Er ontbrak echter één ding: een portfolio. ‘Daarom ben ik vrijwilligerswerk gaan doen bij Amsterdam FM. Dat liep echter al gauw uit de hand… En nu ben ik dus professioneel radiomaker.’
Zieke geesten
Eva is misschien nooit psychiater geworden, maar als lezer zoekt ze graag de ‘zieke geesten’ op. Ze omschrijft zichzelf als omnivoor – de beste boeken die ze dit jaar las waren Slachthuis vijf van Kurt Vonnegut en De Cirkel van Dave Eggers – maar haar hart ligt bij boeken waar vervreemding in voorkomt. ‘Ik heb veel sciencefiction en fantasy gelezen. Dystopische romans vind ik ook te gek, zoals Weerwater van Renate Dorrestein. Dat boek heb ik in één dag uitgelezen. Dorrestein gebruikt altijd krankzinnige thema’s en details in haar boeken. Ze heeft een beetje een zieke geest. Dat kan ik waarderen.’
Ook de wetenschapsjournalistiek rondom de menselijke psyche spreekt haar nog steeds aan. Zo is ze gek op het boek Musicophilia van Oliver Sachs. ‘Hierin komen psychiatrie en muziek samen. Sachs vertelt over de relatie tussen muziek en het menselijk brein. Hij vertelt over het Syndroom van Williams, een aangeboren afwijking die ervoor dat je ontwikkelingsniveau bij je achtste levensjaar blijft hangen. Patiënten met dit syndroom zijn hypersociaal, én hypermuzikaal. Ze kunnen elk gezicht en iedere naam onthouden en prachtig muziek maken, maar raken compleet overstuur als ze hun knuffel kwijtraken.’
Verder leest Eva verrassend weinig boeken die iets met muziek te maken hebben. ‘Muziek is zo geïntegreerd in mijn leven dat je zou denken dat ik ook veel boeken lees waar muziek een rol in speelt. Maar dat is niet het geval.’
Muziekbiografieën zijn eigenlijk ook niet aan haar besteed. ‘Al zou ik wel een boek over Kate Bush willen lezen. Ik heb niet echt veel idolen op een voetstuk staan, maar haar vind ik een intrigerende vrouw en een fantastische muzikant.’
Van Sachs tot ‘Sympathy for the Devil’
Laat Kate Bush nu net het allerbekendste boekennummer ooit geschreven hebben: ‘Wuthering Heights’. Als het gesprek zich richt op muzikanten die hun inspiratie uit de literatuur halen, beginnen Eva’s ogen te glimmen. Het is een onderwerp dat haar prikkelt; al gauw komt ze met een schat aan voorbeelden op de proppen. Ze vertelt dat Kate Bush ooit een nummer uitbracht over James Joyce’ Ulysses; dat David Bowie meerdere liedjes maakte over George Orwells 1984; en dat hiphop-duo Outcast met hun ‘Toilet Tisha’ verwijst naar een achttiende-eeuwse verhalenbundel van een Russische schrijver. Nog een mooi weetje: wist je dat ‘Sympathy for the Devil’ gebaseerd is op de faustiaanse roman De Meester en Margarita van Michail Boelgakov? ‘Ik heb me door dat boek heen geworsteld,’ zegt Eva. ‘Er zijn mensen die hele studies naar dat boek doen. En de Stones hebben er dus een liedje van gemaakt.’
Lezen met liefde
Tijdens het radiomaken zoekt Eva regelmatig verbanden tussen de muziek die ze draait en de boeken die ze gelezen heeft. Zo noemde ze onlangs bij het draaien van Marilyn Manson – wiens achternaam een samenstelling is van Marilyn Monroe en Charles Manson – Het schervengericht van A.F.Th. van der Heijden. Eva: ‘Als je iets wil lezen over Manson en zijn sekte, is dat boek echt een aanrader.’
Dankzij dit radiomoment werd ze gevraagd als jurylid bij de Harland Awards, een jaarlijkse prijsuitreiking voor de beste verbeeldingsverhalen. Mede-organisator Thomas Olde Heuvelt bleek een fan van haar programma te zijn, en vroeg haar of ze naast literatuur ook van sciencefiction en fantasy hield. Eva: ‘Ik moest daar wel om lachen, want van jongs af aan ben ik al dol op dat genre. Ik vond het geweldig om iets te mogen vinden van een hele stapel boeken, en om daarover met boekenliefhebbers te praten. Bij dezen ook de oproep: als je ooit nog een enthousiast jurylid nodig hebt voor een boekenprijs… Ik lees alles. Met liefde.’
Eva vindt het heerlijk om de hele dag met muziek bezig te zijn. Maar als ik haar vraag om tussen muziek en boeken te kiezen, kiest ze toch voor de laatste optie. ‘Ik zou niet weten hoe ik tot rust zou kunnen komen als ik nooit meer iets zou kunnen lezen.’ Ze is even stil. Dan voegt ze toe: ‘Ik schrik er zelf ook een beetje van. Maar ik denk dat ik mijn boeken zou willen behouden.’
Benieuwd naar Eva? Ze is wekelijks te beluisteren bij BNN op 3FM:
Eva en Giel, elke vrijdag van 18:00 – 21:00 uur
Eva, vrijdagnacht van 00:00 uur – 03:00 uur
Eva, elke zaterdagavond van 21:00 uur – 00:00 uur
Beeld: BNN Michel Schnater
Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie augustus 2016
