Bookstore Day is de kans om prachtige boeken voor een verlaagde prijs, exclusieve edities en gesigneerde exemplaren te bemachtigen. Bevlogen medeoprichter Yaël Vinckx kan niet wachten tot 25 mei, wanneer je ‘heel veel auteurs kunt ontmoeten die hun liefde voor jou en de boekwinkel bezingen’. Wij spraken met haar over het ontstaan van de dag waarop de boekhandel, boekverkoper én klant in het zonnetje worden gezet.
Door Nicole van der Elst en Ruth Janse
Vijf jaar geleden werd in Amerika de eerste Independent Bookstore Day gevierd. Maar dit was niet de reden waarom schrijfster en journalist Yaël Vinckx kort daarna besloot een plan op te stellen voor een Nederlandse editie. Hoe het dan wel begon? ‘Mijn vriend is betrokken bij Record Store Day en was daarom een paar jaar geleden te gast bij De Wereld Draait Door. Zelf had ik net het boek De oorlog van mijn moeder uitgebracht, dat ik in ruim twintig boekhandels presenteerde. Ik zag daar hoe hard de verkopers werken om boeken aan de man te brengen en het lezen te bevorderen. Na de opnames sprak ik hier met mijn vriend over, en ineens was het duidelijk: wat je met platenwinkels en Record Store Day kunt, kan ook met boekwinkels, onder de naam Bookstore Day. Het idee was zo voor de hand liggend dat ik me niet kon voorstellen dat het nog niet uitgevoerd was. Thuis ging ik googelen en bleek dat in de Verenigde Staten de eerste editie net was geweest.’ Niet veel later stapte ze met een gedetailleerd plan het Libris-kantoor binnen, waar men ook al met dit idee speelde, om vervolgens in 2017 samen met Libris voor het eerst een Nederlandse Bookstore Day te organiseren. Dit jaar organiseren zij alweer de derde editie, waar overigens niet alleen de Libris-boekhandels aan meedoen, maar inmiddels ook onafhankelijke boekwinkels bij aangesloten zijn.
Organisatie
De taakverdeling is helder. Vinckx: ‘Libris buigt zich over bijzondere uitgaven, gesigneerde exemplaren en de boekendeals terwijl ik alle auteursoptredens regel, wat logistiek gezien wel een soort NAVO-oefening is. Toch is het ook dit jaar weer gelukt.’ Bookstore Day is niet alleen een dag om de boekhandel financieel een zetje te geven: ‘We zetten de stenen boekwinkel met het papieren boek, de boekverkoper van vlees en bloed én de klant in het zonnetje.’ Voor de boekenliefhebber betekent dit dat er cadeautjes, sterk in prijs verlaagde boeken en speciale uitgaven zijn, zoals een luxe gebonden en geïllustreerde editie van Maarten Biesheuvels Verhalen uit het gekkenhuis.
De echte boekwinkel
De fysieke boekhandel is volgens de medeoprichter onmisbaar voor het behoud van de binnenstad. Steden en dorpen blijven namelijk leefbaar als wij iets in een boekwinkel of op de markt kopen, in plaats van online. Bovendien is de boekhandel ook een ontmoetingsplek. Vinckx: ‘Ik woon in Leiden en loop altijd even de boekwinkels in. Ik ken de verkopers, en belangrijker nog: ze kennen míj. Waar ik in een online boekwinkel via een algoritme te horen krijg “Als je dit leuk vindt, zul je dat ook wel waarderenʺ, bieden zij mij vaak iets anders aan dat ik zelf niet had gekozen. Een boekhandelaar vertrouw ik dan ook blind, een algoritme niet.’
Sally Rooney voor scholieren
Op de vraag wat we dit jaar van Bookstore Day kunnen verwachten, antwoordt Vinckx dat er deze editie speciale aandacht is voor jongeren, om hen warm te maken voor het lezen van een boek. ‘Neem nu Normale mensen van Sally Rooney, dat is echt een prachtig boek voor scholieren. Op Bookstore Day is de gebonden editie dan ook voor de paperbackprijs te koop. Ook verschijnt op deze dag Lezen in tijden van Netflix, een belangrijk boek over hoe lezen aantrekkelijk kan blijven als zoveel andere media vechten om onze aandacht. In boekhandel Broese in Utrecht houden we een debat over dit boek speciaal gericht op talendocenten van middelbare scholen. Matijs Lips, beste docent Nederlands van 2018, zal onder anderen in het panel zitten. Hij brengt literatuur en poëzie op een geweldige manier de klas in en is in mijn beleving de nieuwe John Keating, uit de film Dead Poets Society. Ik weet zeker dat je als docent na anderhalf uur de boekhandel uitloopt met tenminste drie ideeën over hoe jij de komende maanden je leerlingen weer tot lezen aan gaat zetten. En dan niet alleen met een verplichte boekenlijst die al vijfentwintig jaar hetzelfde is, maar met moderne boeken, poëzie, documentaires en films.’
Op zaterdag 25 mei wordt de derde editie van Bookstore Day gehouden. Kijk op www.bookstoreday.nl wat er in jouw buurt te doen is en welke boekhandels meedoen.
Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie 6 mei 2019.
