Onlangs vereerde hij Nederland nog met zijn bezoek: de Dalai Lama. Een selecte groep mensen uit ons land besloot deze kans niet te laten schieten en ging naar zijn bijeenkomst.
Voor wie hier niet bij kon zijn: niet getreurd! Vrij van religie, een pleidooi voor vrede, compassie en welzijn, geschreven door de Dalai Lama en vertaald door cultureel antropoloog en boeddhist Bert van Baar, is onlangs uitgekomen. Dit boek is een must read voor geïnteresseerden in het boeddhisme, maar ook (of eigenlijk: juist) mensen met een bredere interesse in ethiek kunnen hun hart ophalen bij Vrij van religie.
De Dalai Lama heeft zich in dit boek gefocust op hoe mensen gelukkig kunnen worden en hun lijden kunnen beëindigen. Om die reden richt hij zich op de innerlijke waarden die er volgens hem voor zorgen dat mensen zich goed voelen. Zo gaat hij uitgebreid in op begrippen en waarden zoals compassie en egocentrisme, maar ook op vergeving. Hij geeft aan dat het ontwikkelen van zulke innerlijke waarden voor iedereen belangrijk is: niet alleen boeddhisten, maar ook christenen, moslims, atheïsten en aanhangers van andere religieuze groepen hebben volgens hem iets aan het boek. Hij predikt (zoals hij het zelf aangeeft) een seculiere ethiek. Volgens de Dalai Lama zijn de innerlijke waarden cruciaal voor een gelukkig leven van mensen en hun naasten: religie is slechts een toevoeging hierop. Waar het eerste deel vooral theoretisch is, gaat deel twee van het boek over de praktisering. Een betoog over onder andere mindfulness volgt: een aanrader voor de gemiddelde Flow-lezer.
De Dalai Lama heeft zeker een interessant boek geschreven met vele wijze uitspraken, maar de belofte op de achterflap (‘In dit baanbrekende nieuwe boek zet hij zijn visie openhartig uiteen’) wordt niet waargemaakt. Weinig ideeën zijn uniek: het grootste deel lijkt heel sterk van religies als het christendom of het boeddhisme, af te stammen. Het volgende citaat dat menig Nederlands schoolgaand kind ongetwijfeld al vaak gehoord heeft, geeft dat al aan: ‘behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden.’ Daarnaast is de vertaling op z’n minst slordig te noemen. Het boek staat vol met allerlei dt-fouten; zelfs een ‘ik wordt’ passeert de revue.
Een aanrader voor de gemiddelde Flow-lezer.
Al met al is Vrij van religie een prima boek dat je ongetwijfeld stimuleert om na te denken over je eigen gedrag en waarden. Er staan hele ware en goede opmerkingen in die nooit verkeerd zijn om nog eens te lezen of te horen. Sterker nog: het zou heel mooi zijn als mensen geïnspireerd zouden worden door de Dalai Lama om bijvoorbeeld vriendelijker door het leven te gaan. Wat die stimulans betreft dient Vrij van religie zijn doel: mensen gaan nadenken naar aanleiding van dit boek. Verwacht echter geen compleet nieuwe gedachten.
Boekgegevens
Dalai Lama, Vrij van religie, vertaling: Bert van Baar, Uitgeverij Asoka, ISBN 978 90 567 0295 3 (€ 19,95)
Dit artikel verscheen eerder in de Boekenkrant, editie juli 2014.
