Ook al is de boekhandel de belangrijkste schakel tussen ‘het boek’ en ‘de lezer’, toch zijn er talloze andere manieren om kennis op te doen over nieuwe (en soms ook oudere) titels, dan via je boekverkoper. Ik denk dat de belangrijkste nog altijd het gesprek is. Je hoort iemand over een bepaalde titel praten en denkt: ‘Dat zou ook wel eens iets voor mij kunnen zijn!’ Je nieuwsgierigheid is gewekt.
Ieder zichzelf respecterend blad heeft wel een plekje voor boeken, ook al is dat vaak uiterst beperkt. Kranten, radio- en televisieprogramma’s en websites als bijvoorbeeld Hebban, Tzum, Leeskost, of de Leestafel: overal vind je nuttige en helaas ook nutteloze informatie over boeken en auteurs. Natuurlijk is niet alles van dezelfde kwaliteit, maar dat hoeft ook niet. Literatuur met een hoofdletter L wordt besproken en bekeken in onder andere The Paris Review, The New York Review of Books, The London Review of Books et cetera. Over al deze illustere bladen is van alles te vertellen, maar het valt in elk geval direct op dat er geen woord Nederlands aan te pas komt. De Gids mag dan het oudste literaire blad van Nederland zijn, het is iets anders dan de bladen die ik hiervoor noemde. Dat moeten Sander Pleij, George Blaustein, Wiegertje Postma en ontwerper Patrick Doan ook gedacht hebben, toen ze hun plannen smeedden voor een nieuw blad: The European Review of Books.
Dit nieuwe blad wil een magazine zijn voor cultuur en ideeën uit Europa en in vele talen. Een magazine over boeken en over allerlei andere zaken. In fysieke vorm, maar zeker ook online. Om te kunnen starten is het dit team gelukt bijna honderdduizend euro bijeen te brengen en het ligt in de bedoeling om in het voorjaar van 2022 een eerste nummer in de winkels te hebben, terwijl er online al volop te genieten valt. De vraag is of een dergelijk blad bestaansrecht zal hebben. De voortekenen zijn alvast goed: negenhonderd Europese en Amerikaanse lezers ondersteunden deze zomer de crowdfunding. Opvallend was de publiciteit in Duitse en Italiaanse media, terwijl daar geen speciale reden voor was. Bij het verzamelen van de eerste artikelen bleek al snel dat grote namen vanuit heel Europa met alle plezier een stuk wilden aanleveren, zoals schrijvers en culturele figuren als Ali Smith, David Mitchell, Rem Koolhaas en Sandro Veronesi. Maar het economisch bestaansrecht?
Er wordt hevig onderhandeld met diverse drukkers, de distributie moet nog geregeld worden. Het redactieteam probeert advertenties te werven, een goede abonneeservice op te tuigen, tips te verzamelen. De wil is er, maar de tijd zal leren of het nog kan: zonder grote uitgever een literair boekenblad te lanceren, print én online tegelijk. Ik zal voor ze duimen.
Deze column verscheen eerder in de Boekenkrant, editie december 2021.
