Elke stilte zegt iets. Tegelijkertijd is stilte alleen maar stilte. Er bestaat niet zoiets als mijn stilte of jouw stilte. Samen stil zijn is een peilloos samenzijn. Verschillende levenservaringen, verschillende gemoedstoestanden kunnen samenwerking of vijandigheid teweegbrengen, bewuste stilte verbindt. De stilte weet. In de stilte leert men.
Niet alle stiltes zijn gelijk. Zoals je, door je bewust te zijn dat je leeft, gevoelig wordt voor het licht, voor de verschillende nuances van het licht op verschillende plekken, op verschillende momenten van de dag, en van de seizoenen, zo ervaren we ook talloze nuances in de stiltes van onszelf en anderen, stiltes van mensen, dieren, bomen, mineralen. Stilte is niet zwijgen of het zwijgen opleggen, het is een uitnodiging, het is in het gezelschap verkeren van iets teders, iets dat ons omhult, waar alles al is gezegd. De stilte glimlacht. Dierbare stilte, help me om niet over je te spreken maar om in je te wonen. Om me te trainen. Te ontwapenen. Jij leert me te spreken. Hier ben ik, ik laat me gijzelen. Ik laat niets thuis, niets onbeproefd. Ik ben er. In jou. De kunst van het afscheid nemen om te hervinden. De kunst van ‘punt, nieuwe zin’ die me leert me te laten schrijven. Stilte zaait. Woorden oogsten. Stilte is iets levends.
Het woord ‘werkelijkheid’ vond ik jarenlang angstaanjagend. Niet omdat het onverdraaglijk was, maar omdat het beperkend was. Ik verwarde het met rationaliteit, bureaucratie, volwassenen, logica, school. Er waren geen bomen, geen dieren, er waren geen spelen, geen rivieren. Later, toen ik het oude pad bewandelde, heb ik ontdekt dat je de wever van de werkelijkheid kunt zijn en dat werkelijkheid ook ‘droom’ betekent, een peilloos diepe, oneindig weidse, hartstochtelijke droom. Nu werp ik er een vluchtige blik op, dompel me er af en toe in onder, drijf, verzink erin. Ik ben een deeltje van de werkelijkheid. Een korreltje raadselachtige verbindingen, elke knoop werkelijkheid weerspiegelt alle andere, niet als een mantel, niet als een hemel, als een sluier, die ont-sluiert.
Wandelmeditatie is het uiterst langzaam over een korte afstand heen en weer lopen zodat je elke verandering en nuance kunt voelen van een activiteit die we meestal verrichten zonder er enige aandacht aan te schenken. Wandelen is met de ene voet de aarde loslaten en met de andere het anker vasthouden. Als we wandelen begeven we ons tussen aarde en hemel. Elke stap die van de grond loskomt brengt ons in contact met de ontelbare keren dat we in ons leven een onthechting hebben meegemaakt. Jaren geleden werd mijn broer ziek. De laatste maanden van zijn leven heeft hij in een hospice doorgebracht. Terwijl hij op sterven lag, monitorde ik met mijn hart mijn gewaarwordingen en gevoelens, en op een gegeven moment stond ik oog in oog met een breuk die ik al kende, maar het was me duidelijk dat hij niet voortkwam uit breuken die ik eerder had meegemaakt, en dat waren er heel wat, nee, hij kwam voort uit een piepkleine, minuscule, homeopathische ervaring van onthechting. Plotseling kwam de fysieke herinnering boven aan al die keren dat ik wandelmeditatie had beoefend en aan al die keren dat ik precies dat gevoel had waargenomen en ontvangen van het moment waarop de voet loskomt van de grond en omhooggaat. Ik was er klaar voor. Jarenlang nederig oefenen in mijn voet optillen, verplaatsen en neerzetten had me geleerd precies te voelen wanneer ik contact had en wanneer er een onthechting was, totdat ik het grote losscheuren kon voelen.
Boekgegevens
Chandra Livia Candiani, Stilte is iets levends, Kosmos Uitgevers, 160 pagina’s (€ 15,00)
Dit boekfragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie maart 2021.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
