door Evi Husson
Zowel je eerste graphic novel Finisterre als Verder gaan over de donkere, gruwelijke kant van het leven. Waarom dat duistere?
‘Finisterre en Verder hebben zich als verhaal aan mij opgedrongen. Dat het steeds over ontreddering, eenzaamheid en pijn gaat, heeft met het tijdsbeeld te maken – vermoed ik. We hebben alles en we hebben niets. We jagen de meest onbelangrijke dingen na in het leven om te laat vast te stellen dat ze inruilbaar zijn en niets betekenen. Maar ik ben niet heiliger dan de paus, laat dat duidelijk zijn.’
Twee personen op een eiland. Fredje en Tony. Hoe zou je ze beschrijven?
‘Beiden hunkeren naar liefde, maar ze verstoppen zich in spelletjes, leugens en een schijnwerkelijkheid die ze kneden naargelang het hen uitkomt. Ze herkennen geen liefde meer en geen haat. Hun gevoelens bestaan enkel nog uit pijn. En dat is het enige wat hen rest om te delen.’
Tony wil bereiken dat mensen wegkijken, maar zegt dat dit steeds minder gebeurt. Stel je de lezer op de proef?
‘Een journalist merkte op dat hij ontredderd en gehavend was na lezing van Verder. Hij zei: “Wat doe je je lezers aan?”. Maar ik doe niets. Verder gaat onder andere over de grenzen van het toelaatbare, het verdraagbare. Toch toon ik geen enkel exces expliciet. Verder speelt zich voor een belangrijk deel af in het hoofd van de lezer. Dáár leeft een gruwel die ik met geen pen kan beschrijven.
‘Het eigen aan grenzen is dat ze overschreden worden’. Vind je zelf dat grenzen te vaak of te weinig worden overschreden?
‘Wellicht stierven we nog aan een banaal griepje als bepaalde grenzen niet overschreden waren. Maar het wordt een ander verhaal als we het over bijvoorbeeld ethiek hebben. Dan wordt het ingewikkeld, want wat is toelaatbaar? Ik vind het op televisie tonen van de beelden van de terechtstelling van Sadam bedenkelijk, terwijl Bush ze wellicht als een opsteker ziet. Ik denk dat ik in Verder aangeef dat het antwoord niet zo evident is. De vrouw en de man staan elk voor hun gelijk. Verder is dan ook geen beeldroman met een opgestoken vingertje.’
De combinatie van beeld en woord is niet alledaags. Verder is geen stripverhaal, maar ook geen roman. Waarom deze gecombineerde stijl?
‘Tijdens het schrijven aan de tekst van Finisterre, merkte ik dat ik bepaalde gevoelens treffender kon vatten in beelden dan in woorden. Tijdens het uittekenen, ontdekte ik dan weer dat voor bepaalde scènes de tekst heftiger aankwam dan het beeld. Toen heb ik beslist om beide naast mekaar te gebruiken. Dat werkte echt bevrijdend.’
Marc Legendre, Verder, Uitgeverij Atlas, ISBN 978 90 450 0073 2 (€ 24,90)
