Sciencefiction is populair onder liefhebbers van boeken en films. Ook bij het publiek van strips is het een geliefd genre. Het aanbod aan sciencefictionstrips is dan ook aanzienlijk.
Van eigen bodem kennen we Storm van Martin Lodewijk en Don Lawrence. Met name dankzij het prachtig geschilderde tekenwerk van Lawrence behoort deze reeks tot de uitschieters van de Nederlandse strip. Maar er zijn meer voorbeelden van ‘poldersciencefiction’. Onlangs verschenen twee titels: Regina, een heruitgave van het eerste deel in de serie Arman & Ilva en De Gasmijnen van Gyon, het vierde deel van Kapitein Kreiss. Wie deze albums naast elkaar legt, ziet een wereld van verschil.
Arman & Ilva verscheen voor het eerst in 1969 als krantenstrip en zou uitgroeien tot een stripklassieker. Er zitten grote namen achter dit beeldverhaal: scenarist Lo Hartog van Banda werkte jaren voor Toonder Studio’s en schreef bekende kinderseries als Ti-Ta Tovenaar. Tekenaar Thé Tjong-Khing maakte vanaf de tweede helft van de jaren zeventig furore als illustrator van kinderboeken en won vele prijzen.
De verhalen van Arman & Ilva spelen in een toekomstige wereld waar het dagelijks leven volledig wordt beheerst door techniek. De vrouwelijke computer Regina heeft heel Antarctica in haar macht. Zelfs eten komt in de vorm van pillen uit een voedingsautomaat. Hoe is het als de mens niet meer hoeft na te denken? Wordt hij dan gelukkiger? Hier en daar doet het verhaal denken aan 1984 van George Orwell.
In Armin & Ilva draait het niet zozeer om actie – emoties en psychologie voeren de boventoon. Thé richt zich met zijn realistische tekeningen vooral op de expressie van de personages. Een feest, aangezien deze tekenaar een grootmeester is in het subtiele acteerwerk.
Kapitein Kreiss is van een ander kaliber. Verhaaltechnisch ligt deze strip in het verlengde van films als Star Wars en The Terminator. Kapitein Kreiss, getekend en geschreven door John Heijink, is de held van het verhaal. Hij wordt ter zijde gestaan door de charmante luitenant Brandon. Het verhaal speelt in een sombere wereld in de drieëntwintigste eeuw. Staatsbedrijven hebben de macht en mensen kunnen wel 120 jaar oud worden. Ook hier wordt de mensheid voordurend in de gaten gehouden. Dreigend oproer wordt door robots in de kiem gesmoord.
Heijink gaat in De Gasmijnen van Gyon in op enkele actuele kwesties. De regering krijgt het bijvoorbeeld aan de stok met mijnwerkers in verband met de winning van lucratief gas. Dit doet denken aan de situatie rondom de gaswinning in Groningen.
In Kapitein Kreiss gaat het om actie, reactie en visueel spektakel. Je komt ogen tekort om de uitgewerkte tekeningen goed op te slaan. De donkere sfeer in de strip doet denken aan de film Blade Runner. Ondanks de zware thematiek komt het verhaal duidelijk op de tweede plaats. Siencefiction is duidelijk een breed genre dat zelfs in onze polder van alle kanten wordt verkend.
Boekgegevens
Dit artikel verscheen eerder in BKStrips, editie juni 2015
