Hoe is het om als pubers op te groeien in het Nederland van eind jaren zestig? In Stapelbedbroers schetst Koos Meinderts een warm portret van twee broers die ondanks hun verschillen onvoorwaardelijk van elkaar houden.
Door Jos Noorman
Het is 1969. Richard Nixon is de nieuwe president van de Verenigde Staten, Neil Armstrong zet als eerste mens voet op de maan en Feijenoord wordt landskampioen. In deze roerige tijd probeert het gezin waarin de broers Henk en Rocco opgroeien het hoofd boven water te houden. Pa Appie doet zijn best om de kost te verdienen met zijn klussenbedrijf, dat hij de naam AABA & Co heeft gegeven. ‘AABA was een afkorting van zijn naam, legde mijn vader uit, Appie Bakker, voluit Albert Anton Bakker. Kwam je bovenaan in de Gele Gids te staan onder het kopje Klusbedrijven en werd je als eerste gebeld. Slim of niet? “Alleen jammer dat we geen telefoon hebben,” merkte moeder droogjes op.’
Het gezin woont in een eenvoudige volksbuurt. Rocco is gek op voetbal en droomt ervan om profvoetballer te worden. Henk leest veel liever boeken en wil graag naar het gymnasium. Maar is hij daar wel op zijn plek? Kun je een kwartje worden als je voor een dubbeltje geboren bent? ’s Avonds in hun stapelbed praten de broers over wat hen bezighoudt: meisjes, muziek en de dood. Maar alles verandert wanneer Rocco een ernstig ongeluk krijgt.
Stapelbedbroers speelt zich af in een tijd en een wereld die de jonge lezer van nu niet altijd zal herkennen. Zo was de televisie nog een relatief nieuw medium en werd er door de leerlingen nog doodleuk gerookt in de klas. De schrijver is zich hiervan bewust en heeft achter in het boek een lijst opgenomen met begrippen die wat uitleg nodig hebben. De jonge lezer zal dus wat moeite moeten doen om zich in de wereld van Henk en Rocco thuis te voelen. Dit zal voor sommigen een belemmering kunnen zijn om echt van het boek te kunnen genieten. Anderzijds kan het ook juist een leuke uitdaging zijn.
Koos Meinderts heeft in dit boek op overtuigende wijze de sfeer van de jaren zestig weten te vangen. Ongetwijfeld heeft hij daarbij geput uit zijn eigen ervaringen. Het verhaal is geschreven in een toegankelijke stijl zonder opsmuk. Dat is typisch Meinderts. Op mooischrijverij zul je hem nooit kunnen betrappen. Dat heeft hij ook helemaal niet nodig om indruk te maken. Lees Naar het noorden maar, het boek waarmee hij in 2017 de Gouden Griffel won.
Behalve een knap tijdsdocument is Stapelbedbroers vooral een warm portret van een gezin dat ondanks problemen elkaar weet te vinden. En van twee broers die elkaar soms het leven zuur maken maar toch onvoorwaardelijk van elkaar houden. Of zoals Henk het zelf zegt: ‘Met niemand kon ik zo fijn ruziemaken als met mijn broertje.’
Koos Meinderts, Stapelbedbroers, Uitgeverij Hoogland & Van Klaveren, 206 pagina’s (€ 15,95)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie november 2021.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
