De Dolstojevski-vertaling van Hans Boland zorgde weer voor discussie over moderne vertalingen van oude literatuur. Doen anachronismen zoals ‘A4-tje’ of ‘last but not least’ nu wel of geen recht aan de oorspronkelijke tekst? Een moderne vertaling is één manier waarop een boek in een nieuw jasje gestoken wordt, maar er zijn er meer, zoals de verfilming van If Beale Street Could Talk van James Baldwin.
Een belangrijke vraag over de juiste vertaling van een oude klassieker zoals Misdaad en straf is misschien eerder: worden cultuurverschillen in de vertaling automatisch ingeruild voor de Nederlandse standaard? Bij een onzichtbare vertaling heb je als lezer niet eens door dat de oorspronkelijke tekst Russisch is. Over cultuurverschillen hoef je dan niet na te denken, want die zijn er niet. Maar heel precies vertalen heeft ook nadelen. De Russische cultuur kan voor afstand tot de Nederlandse lezer zorgen die er op taalniveau niet is. Voor de geïnteresseerden is het boekje Van mensen die geen enge grenzen erkennen van Hans Boland dat bij zijn vertaling van Misdaad en straf verscheen erg leerzaam. Hij licht hierin vertaalkeuzes toe waardoor je je ineens bewust wordt van de cruciale rol die een vertaler eigenlijk heeft.
Kom hier dat ik u kus
Literaire verhalen worden op nog veel meer manieren vertaald, bijvoorbeeld naar andere media. Zo is Griet op de Beecks roman Kom hier dat ik u kus nu ook voor theater bewerkt. Het verhaal van Mona en haar familie wordt door de cast tot leven gebracht en op één avond verteld, een bijzondere ervaring in vergelijking met het lezen ervan, dat in een veel langzamer tempo gaat. De voorstelling is in de maanden april en mei nog in tientallen theaters te bezoeken. Kijk voor meer informatie op www.hummelinckstuurman.nl.
Foto door Ben van Duin 
Foto door Ben van Duin
If Beale Street Could Talk
De boeken van James Baldwin zijn een hoogtepunt uit de Amerikaanse literatuur van de vorige eeuw, waarin maatschappelijke thema’s aangekaart worden die veertig jaar later nog steeds spelen. Ook de verfilmingen van zijn romans zijn indrukwekkend. In 1974 schreef hij If Beale Street Could Talk dat in 2018 is verfilmd door Barry Jenkins, ook bekend van de film Moonlight. Het verhaal gaat over de 19-jarige Tish die in Harlem, New York woont, in dezelfde straat als haar verloofde Fonny. Hij belandt onschuldig in The Tombs-gevangenis en Tish doet er samen met haar familie alles aan om hem vrij te krijgen. If Beale Street Could Talk is de komende week nog in 22 filmzalen te zien. Kijk voor meer informatie op biosagenda.nl.
