Het schrijversechtpaar Nicci Gerard (1958) en Sean French (1959) schrijft al meer dan vijfentwintig jaar onder het pseudoniem Nicci French psychologische thrillers. De meeste lezers kennen het stel vermoedelijk vanwege de achtdelige Frieda Klein-reeks, maar ze hebben inmiddels tientallen boeken op hun naam staan. Onlangs verscheen Heeft iemand Charlotte Salter gezien?. Een mooie gelegenheid om het duo te spreken. Als ik ze vertel dat mijn onlangs overleden moeder een groot Nicci French-fan was en ze bijna al hun boeken had, ontstaat een mooi gesprek over de grote invloed van moeders, toevallig ook een belangrijk onderwerp in hun nieuwe boek.
Door Istvan Kops
Op het grote verjaardagsfeest van haar man komt Charlotte Salter niet opdagen. Hoewel haar man Alec zich niet al te veel zorgen lijkt te maken, raakt hun dochter Etty naarmate de avond vordert er steeds sterker van overtuigd dat haar iets vreselijks is overkomen. De politie doet onderzoek, maar heeft aanvankelijk geen enkel aanknopingspunt. Totdat het lichaam van een dorpsgenoot wordt gevonden en de vraag rijst of er een verband is tussen de twee gebeurtenissen. Decennia later komen Etty en haar broers bijeen om het ouderlijk huis leeg te ruimen, omdat hun vader naar een verpleeghuis moet. Het hele gezin is ernstig getraumatiseerd door de verdwijning van Charlotte, die nog altijd niet is opgelost.
Nicci en Sean blijken tijdens ons gesprek een bijzonder aimabel koppel te zijn die elkaar moeiteloos aanvullen. Als de één stopt met praten, vult de ander zonder hapering de rest van het verhaal in. Voordat we het over de inhoud van Heeft iemand Charlotte Salter gezien? hebben, vertellen ze dat het boek in Engeland nog moet verschijnen en hoe bijzonder ze het vinden dat hun boeken altijd eerst in het Nederlandse taalgebied verschijnen. Als ik hen vraag hoe dat zo is gekomen, antwoordden ze dat dit inmiddels een decennialange traditie is die ooit is ontstaan, omdat ze in Nederland en Vlaanderen altijd een zeer loyale lezersgroep hebben gehad.
Als we het over de totstandkoming van Heeft iemand Charlotte Salter gezien hebben, benadrukken Sean en Nicci de belangrijke rol daarin van hun inmiddels overleden moeders.
Sean: ‘Onze moeders waren echt de drijvende kracht in hun omgeving. Hun overlijden zette ons aan het denken hoe mensen reageren als ze iemand verliezen van wie ze zo afhankelijk zijn geweest.’
Nicci: ‘Tijdens het schrijven van dit boek werd mijn moeder ziek en overleed ze aan de gevolgen daarvan. Dat maakte het extra zwaar. Daarnaast waren we heel erg bezig met het verstrijken van de tijd en het proces van ouder worden. We schrijven inmiddels al vijfentwintig jaar lang onder het pseudoniem Nicci French. Toen we begonnen met schrijven, waren we nog jong en nu zijn we ruim voorbij de middelbare leeftijd.’
Sean: ‘In al onze boeken willen we iets van een mysterie aan onze lezers meegeven. Een mysterie dat de lezer voldoende intrigeert om erachter te willen komen wat er precies is gebeurd. Een nooit opgeloste verdwijning is wat dat betreft het ultieme mysterie.’
Over de vraag wat het dan precies is waardoor mensen zo gefascineerd raken door onverklaarbare verdwijningen hoeven Nicci en Sean niet lang na te denken.
Sean: ‘We zijn in onze boeken altijd op zoek naar verhalen die ons voor ongemakkelijke vragen stellen. Vragen die we niet zomaar kunnen beantwoorden en die ons daarom beangstigen.’
Nicci: ‘Het verschrikkelijke aan de vermissing van mensen die ons dierbaar zijn, is dat we niet eens om ze kunnen rouwen. Ook al weet je in je hart dat ze waarschijnlijk niet meer in leven zijn, toch blijf je wachten. We hebben er daarom voor gekozen om het begin van het verhaal dertig jaar voor het tweede deel af te laten spelen. In het eerste deel zijn hoofdpersoon Etty en haar broers tieners met een beloftevolle toekomst en in het tweede deel zie je een stel veertigers die enorm gebukt zijn gegaan onder de last van het niet-weten.’
Na deze wat somber stemmende woorden kan ik niet nalaten op te merken dat de tijd ongelooflijk snel gaat zonder dat je er erg in hebt. Het ene moment ben je nog jong en dan ben je opeens oud en vraag je je af waar de tijd in hemelsnaam is gebleven. Het wordt op instemmend gelach door Nicci en Sean onthaald.
Sean: ‘Gelukkig hebben we onze boeken als een soort ankers kunnen gebruiken. We schrijven ongeveer een boek per jaar en elk boek zegt iets over wat we in die tijd voelden en waar we dat jaar mee te maken hadden. Daardoor hebben we onze reis door het leven in verschillende etappes kunnen maken. Het is zeker niet zo dat ze autobiografisch zijn, maar we verwerken altijd iets van onszelf in onze boeken. We zijn beiden inmiddels de zestig gepasseerd en zien er inmiddels oud uit, maar we dragen onze jeugdigere versies altijd nog met ons mee.’
Nicci: ‘Iedereen die een zekere leeftijd bereikt, zal pijn en verdriet ervaren doordat steeds meer mensen komen te ontvallen van wie we hebben gehouden. Het schrijven daarover kan een deel van dat leed verzachten. Hoewel schrijven voor ons geen vorm van therapie is, heeft het soms wel een troostende werking.’
De Engelse politie is een schande voor het land
In Heeft iemand Charlotte Salter gezien worden er nogal wat fouten gemaakt door de politie tijdens het onderzoek en ik vraag hoe gebruikelijk dat is. Sean en Nicci laten merken dat ze duidelijk geen hoge pet op hebben van de Engelse politie.
Sean: ‘Recentelijk verscheen een rapport over de politie van Londen, waarin werd aangegeven hoe corrupt en incompetent die is. Eigenlijk zijn we nog heel mild voor de politie in dit boek. De Engelse politie is namelijk een schande voor het land. Er verdwijnt regelmatig bewijsmateriaal en heel veel zaken worden totaal niet serieus genomen.’
Nicci: ‘Er heerst bovendien een toxische masculiene cultuur in het politieapparaat. Als je het verkeerde gender of de verkeerde seksuele oriëntatie hebt of als je niet wit bent, dan heb je het bijzonder moeilijk.’
Heeft iemand Charlotte Salter gezien? speelt zich grotendeels af in de dunbevolkte regio East Anglia en ik vraag Nicci en Sean in hoeverre de setting van een verhaal een rol speelt in hun boeken.
Nicci: ‘Voordat we met een nieuw boek beginnen denken we over heel veel aspecten na. Een verhaal draait nooit alleen om een plot. Om de lezer geboeid te houden, moeten ook de personages en de locatie van het verhaal tot de verbeelding spreken. We wilden in dit geval dat het verhaal zich af zou spelen in een kaal en leeg landschap waar de Noordzeewinden vrij spel hadden. Een landschap waarin iedereen elkaar ziet en iedereen elkaar kent.’
Sean: ‘In een thriller is de locatie bijna net zo belangrijk als het verhaal. Het zorgt namelijk voor de juiste atmosfeer waar je als schrijver naar op zoek bent. Voordat we de locatie bepalen, bezoeken we altijd eerst het gebied dat we in gedachten hebben om zo een gevoel voor het gebied te krijgen.’
Nicci en Sean willen ten slotte nog wel iets kwijt over het geheim van een goede psychologische thriller.
Sean: ‘We willen nooit zomaar een moordmysterie schrijven. Een misdrijf is slechts de katalysator om bepaalde gebeurtenissen in gang te zetten. Wat we vooral willen laten zien is wat voor een verwoestend effect een misdrijf op een hele gemeenschap kan hebben.’
Nicci: ‘Een goede thriller zorgt ervoor dat een plot altijd verweven is met de emotionele reis die de personages doormaken. Daarbij gaat het niet alleen om de hoofdpersonen, maar om de hele gemeenschap waarin zij zich bevinden. Dat is iets wat we altijd in onze boeken proberen te stoppen. Iets waardoor onze lezers kunnen zeggen: “Ja, dit is echt een Nicci French-boek.”’
Nicci French, Heeft iemand Charlotte gezien?, vertaling: Ireen Niessen, Ambo|Anthos Uitgevers, 448 pagina’s (€ 22,99)
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
