Wat hebben een vogel en een virus met elkaar gemeen? Best wel veel, blijkt als je het nieuwe boek van Mirjam Mous, Pas op voor de fluistervaar!, leest. Vogels kunnen zich snel verplaatsen door de lucht en zo op veel verschillende plekken komen, net als een virus.
Door Renske Immink
Pas op voor de fluistervaar! zinspeelt duidelijk op corona, maar het virus wordt geen één keer genoemd. Er is in het boek dan ook geen sprake van een virus, maar van een vogel die mensen betovert door te fluisteren, de fluistervaar. Mous heeft niet de intentie om corona feitelijk uit te leggen aan kinderen. Het boek moest grappig worden. Nu biedt het een luchtige manier voor kinderen om ermee om te gaan. De herkenning is groot, ook bij ouders die het lezen. Door corona niet te noemen wordt het ook tijdlozer. Mous: ‘Ook vijf jaar geleden zou het boek spannend en grappig zijn geweest.’
De inspiratie kwam meestal uit de nieuwsberichten, wat overigens bij de meeste boeken die ze geschreven heeft het geval is. Zelf heeft ze niet veel te maken gehad met het virus. ‘Het leven is alleen iets saaier geworden. Toch ben ik er in mijn achterhoofd veel mee bezig, dat was ook één van de redenen om het boek te schrijven. Schrijven is voor mij een manier om de wereld een beetje beter te begrijpen.’ Haar hoop is dan ook dat kinderen die het boek lezen of voorgelezen worden, ‘lucht krijgen’ rondom het onderwerp. De gelijkenis is groot, maar er zijn duidelijke verschillen. In plaats van mondkapjes zijn er oorbeschermers en het was ook belangrijk dat de besmetting niet simpelweg plaatsvond door de lucht, onmerkbaar, omdat mensen te dicht bij elkaar staan. Daarom fluistert de fluistervaar.
Voor Mous aan een nieuw verhaal begint, schrijft ze eerst een scène, een begin, net zo vaak tot er iets staat wat pakkend en prikkelend is. Daarna begint ze met het echte schrijven. Wat er allemaal gaat gebeuren in het verhaal is voor haarzelf evengoed een verrassing als voor de lezer. Het verhaal wordt niet eerst uitgestippeld. ‘De beste invallen krijg ik tijdens het schrijven zelf,’ vertelt ze. Alleen het genre en de doelgroep bepaalt ze vooraf. De rest hangt af van wat het verhaal nodig heeft. Wat ze nooit zal schrijven is een historische roman, hoewel ze die best graag leest. ‘Dan moet alles kloppen en kan ik mijn fantasie niet de vrije loop laten.’ We hoeven ook geen non-fictie van haar hand te verwachten. Verder is ze graag vernieuwend. Altijd maar hetzelfde schrijven wil ze niet. Daarom heeft ze boeken op haar naam staan met uiteenlopende genres en voor verschillende leeftijdscategorieën.
Op de vraag op wie ze haar personages baseert, heeft ze meteen een antwoord: ‘In de basis lijken ze allemaal op mij. Ik gebruik mijn eigen karaktereigenschappen en angsten om de personages gestalte te geven. Ook het verhaal is van belang. Soms is er een slim en dapper meisje nodig, zoals Daan in de fluistervaar. Soms is het geloofwaardiger als het personage onzeker of naïef is. Van andere mensen leen ik hooguit hun eigenaardigheden, zoals het verhaspelen van woorden, wat opa doet in Pas op voor de fluistervaar!. Dat deed mijn moeder ook regelmatig.’ De namen die Mous gebruikt zijn vaak afkomstig van mensen die ze kent, maar dan een beetje aangepast. Ze wordt ook regelmatig gemaild door lezers die hun naam graag in een boek willen zien. De voorwaarde is dan wel dat de naam moet passen bij het personage. Wie ze voor de naam van de minister van Volksgezondheid in gedachten had, is in ieder geval niet moeilijk te raden.
Boekgegevens
Mirjam Mous, Pas op voor de fluistervaar!, illustraties: Marja Meijer, Uitgeverij Van Holkema & Warendorf, 144 pagina’s (€ 14,99)
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
