Door de grote hoeveelheid Scandinavische thrillers in de boekwinkels kan het voor de lezer moeilijk zijn om door de bomen het bos te zien. Welke schrijvers zijn de moeite waard? Namen als Jo Nesbø en Stieg Larsson zullen de meeste lezers bekend voorkomen, maar Camilla Grebe is zeker ook iemand om in de gaten te houden. Ze won tot twee keer toe de Glass Key Award, de belangrijkste thrillerprijs van Scandinavië. Recentelijk verscheen haar nieuwe thriller In eeuwigheid.
Istvan Kops
Lykke en haar man Gabriel lijken het perfecte leven te hebben. Ze wonen in een mooie woonboerderij op het platteland, waar ze voor hun vrienden
een jaarlijks zomerfeest geven. Hun zeventienjarige tweeling Harry en David zijn er ook met hun beste vriendin Bonnie. Als Lykke de volgende dag met een kater opstaat, wordt het lichaam van Bonnie gevonden in het huisje achter in de tuin waar de pubers samen sliepen. De beide jongens verklaren niets gemerkt te hebben, maar de deur is van binnenuit op slot gedraaid, waardoor niemand het huisje in had kunnen sluipen.
Waarom is het gesloten-kamermysterie zo’n populair thema in het thrillergenre?
‘Dat is een interessante vraag. Het thema is inmiddels al zo oud. Toen ik nog maar net bezig was met het bedenken van het verhaal, had ik geen idee dat ik het zou gaan gebruiken. Pas toen ik mijn eerste aantekeningen doornam, realiseerde ik me dat het die kant op zou gaan en ben ik me in het thema gaan verdiepen. Het was vooral erg populair aan het einde van de negentiende eeuw, maar de oplossingen van de mysteries waren vaak nogal vergezocht. Ik heb het thema daarom in een modern jasje willen gieten en het naar de huidige tijd willen vertalen.’
In eeuwigheid is niet zomaar een thriller waarin een moordmysterie moet worden opgelost. Het is vooral een boek over schuldgevoel. Kun je daar meer over vertellen?
‘Ik wilde vooral verkennen hoe het voor een ouder is als je weet dat een van je kinderen een afschuwelijk misdrijf heeft gepleegd, en hoe je daarmee omgaat wanneer je niet weet wie verantwoordelijk is. Schuld is een heel menselijk gevoel. We hebben er allen mee te maken. Menselijke emoties zijn voor mij bovendien het belangrijkste ingrediënt om spanning in een verhaal te creëren. Ik wil dat mijn lezers betrokken zijn bij de personages en hun innerlijke conflicten en dat ze zich daardoor met hen kunnen identificeren. De lezer moet voelen dat er veel op het spel staat.’
Hoe belangrijk is het voor jou om meerdere lagen in een misdaadverhaal aan te brengen?
‘Mijn verhalen moeten om meer draaien dan alleen het oplossen van een misdrijf. Ik probeer er altijd iets van de maatschappelijke actualiteit in te verwerken, maar het moet niet ten koste gaan van de leesbaarheid van het verhaal. Ik hoop vooral de lezer aan het denken te zetten, zodat ze het boek niet meteen zijn vergeten wanneer ze met het volgende beginnen.’
Het verhaal speelt zich af in een woonboerderij in een landelijke en vredige omgeving. Hoe gebruik jij de achtergrond en de setting van een verhaal tijdens het schrijven?
‘Ik heb de setting van het verhaal bewust zo beschreven dat het contrasteert met de inhoud van het verhaal. Lykke en haar gezin lijken het perfect voor elkaar te hebben, maar uiteindelijk is alles schijn. Ik schreef echter ook over de woonboerderij, omdat die me deed denken aan een plek waar ik de zomers tijdens mijn kindertijd doorbracht. Ik vind het gemakkelijker om over een plek te schrijven waar ik een persoonlijke connectie mee voel.’
In het boek wordt een discussie gevoerd over autofictie. Hoe kijk jij daar zelf tegenaan?
‘Hoewel autofictie tegenwoordig erg populair is, is het zeker geen recent fenomeen. De autofictie is er in zekere zin juist altijd geweest, want een schrijver heeft meer dan eens echte personen en plekken in gedachten als hij schrijft. Als lezer kom je er meestal ook niet achter wat waar is en wat niet. Autofictie is niet altijd even betrouwbaar, omdat het altijd uitgaat van het perspectief van de schrijver.’
Je hebt zowel boeken samen met een co-auteur geschreven als alleen. Wat vond je het leukste om te doen?
‘Ik houd ervan om creatief bezig te zijn. Voor mij is weinig leuker dan het verzinnen van de personages en de plot, maar ook het schrijven zelf vind ik een ontzettend fijne bezigheid. Het hele gedoe om het schrijven heen, zoals de publicitaire kant nadat een boek is verschenen, vind ik veel minder leuk. Het bezoeken van boekenbeurzen of het geven van interviews hoort erbij, maar het liefste ben ik alleen bezig met schrijven. Het maakt me niet zoveel uit of dat alleen is of samen met iemand anders. Het voordeel van alleen schrijven is natuurlijk wel de extra vrijheid, en het is vaak gewoon ook efficiënter. Je hoeft immers minder met elkaar te overleggen. Het fijne aan het schrijven met iemand anders is daarentegen dat je samen meer ideeën krijgt en eventuele schrijfproblemen gezamenlijk kunt oplossen.’
Camilla Grebe, In eeuwigheid, vertaling: Clementine Luijten en Jasper Popma, Uitgeverij Cargo, 413 pagina’s (€ 22,99)
Dit interview verscheen eerder in de Boekenkrant, editie oktober 2023.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
