Mei 2020. De halve wereld was in lockdown. In India werd zelfs het openbaar vervoer stilgelegd. Enorme groepen arbeidsmigranten moesten te voet terug naar hun dorpen. Tussen hen viel de vijftienjarige Jyoti Kumari op. Zij fietste 1200 kilometer dwars door India met haar gewonde vader achterop. Journaliste Aletta André werd diep geraakt door haar verhaal en schreef een aangrijpende jeugdroman gebaseerd op dit waargebeurde avontuur.
Door Carien Touwen
De lockdown was overal moeilijk, maar na het lezen van Het meisje dat door India fietste is het me duidelijk dat die wereldwijd voor onvoorstelbare uitdagingen gezorgd heeft. 1200 kilometer fietsen om thuis te geraken, met je vader achterop. Wauw! Het boek leest als een groot avontuur, maar voelt ook heel waarheidsgetrouw aan door alle mooie details over India en over hoe Jyoti leeft en hier tijdens de reis over nadenkt. Namens de BKYA belde ik met Aletta André, die in India woont.
Aletta, hoe ben je op het idee gekomen om van Jyoti’s verhaal een boek te maken?
‘De lockdown in India ging zo snel in dat niemand tijd had om zich voor te bereiden. Na de aankondiging reden er dezelfde avond al geen treinen meer. Heel veel mensen zaten vast. De beelden van al die mensen die te voet de stad verlieten omdat er opeens geen werk meer was, kwamen goed binnen. Arbeidsmigranten wonen vaak heel ver van hun familie vandaan en allemaal moesten ze honderden kilometers afleggen. Toen de uitgever Jyoti’s verhaal in de New York Times tegenkwam, contacteerde ze mij en vroeg of er een boek in zat.’
Hoe ben je vervolgens te werk gegaan? Hoe heb je contact gekregen met Jyoti?
‘Eigenlijk was dat niet zo moeilijk. Jyoti werd en wordt na haar verschijning in het nieuws nog steeds gevolgd door de media. Ik kreeg haar telefoonnummer van een lokale journalist en maakte een afspraak om haar en haar familie te bezoeken. In september 2020 maakte ik de reis naar hun huis en heb uren met hen gesproken over haar fietstocht.’
Hoe verliep dat gesprek? Spreek je haar taal?
‘We hebben in het Hindi gesproken, dat is de algemene taal die ze spreken in het noorden van India. Ik woon al sinds 2009 in India en heb de taal goed onder de knie. Jyoti spreekt een lokale taal, maar heeft Hindi op school geleerd, dus we konden prima met elkaar communiceren. Na het gesprek heb ik direct de indeling van het boek gemaakt en ben ik gaan schrijven.’
Hoeveel van het boek is echt gebeurd?
‘Het verhaal is fictie maar veel is echt gebeurd. Ik heb Jyoti’s verhaal als basis genomen en daar elementen aan toegevoegd. Ik ben begonnen met de route die ze gefietst heeft. Die heb ik op Google Maps bekeken en hier en daar wat gewijzigd. In mijn boek fietst ze bijvoorbeeld langs de Taj Mahal, terwijl ze die in werkelijkheid alleen uit de verte gezien heeft. Ook heb ik haar een mondige beste vriendin gegeven die in werkelijkheid niet bestaat en is het incident met de vervelende man Jyoti niet overkomen. Maar veel details over Jyoti zijn echt, zoals hoe ze denkt en hoe haar beeld over school en het geplande huwelijk langzaam verandert.’
In het boek laat je lezers kennismaken met de veelzijdigheid van India. Daarnaast snijd je belangrijke thema’s aan zoals armoede, het leven in kasten en vooral ook de positie van meisjes…
‘Dat klopt. Ik denk dat veel mensen maar weinig over India weten en daarom heb ik geprobeerd zoveel mogelijk elementen uit het Indiase leven erin te stoppen. Jyoti heeft niet alles zelf meegemaakt, maar alle gebeurtenissen zijn wel iemand overkomen. Zoals het verhaal van de ruzie over de waterpomp. Het kaste-systeem wordt nog steeds gebruikt, maar er is verandering op komst. Mensen willen dat ook. Soms hebben ze maar een klein duwtje nodig, zoals Jyoti, om assertiever te worden en voor zichzelf op te komen. Ik zie veel optimisme over de toekomst en dat wilde ik ook in dit boek laten zien.’
Hoe gaat het nu met Jyoti?
‘Jyoti is al 17 en heeft veel goeds overgehouden aan haar fietstocht. Doordat ze in het nieuws kwam, werd ze bezocht door een minister en kreeg ze geld en een nieuwe fiets. Daarmee konden ze hun schulden aflossen en een nieuwe verdieping op hun huis bouwen. De scholen zijn hier pas net weer open en ze heeft via bijles de tiende klas alsnog gehaald. Haar huwelijk ging niet door en ze zal haar school afmaken. Zij heeft geluk gehad, want doordat de scholen zo lang gesloten waren, zijn er veel kinderen die niet terugkeren doordat ze al werken of uitgehuwelijkt zijn.’
En wat vindt Jyoti van dit boek?
‘Ze vindt het heel bijzonder. We hebben afspraken gemaakt en ze krijgt een gedeelte van de royalty’s. Ik heb het boek nog niet gezien, maar zodra ik het in handen heb zal ik een afspraak maken en haar een exemplaar geven. Een foto daarvan zal ik dan zeker op sociale media plaatsen!’
Tip: Kijk bij elk nieuw hoofdstuk op Google Maps hoe ver Jyoti al gefietst heeft.
Aletta André, Het meisje dat door India fietste, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff,192 pagina’s (€ 16,99)
Dit interview verscheen eerder in de BKYA, editie december 2021.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
