Altijd al willen weten hoe een Limburger tegen vlaai, carnaval en Limburgse literatuur aankijkt? In Een Zoon van Limburg vertelt Chrétien Breukers over zijn ervaringen met de Limburgse cultuur.
Chrétien Breukers is schrijver en redacteur van De Contrabas en onder andere bekend om zijn essaybundel Het eerste gedicht, over het lezen van poëzie. Een Zoon van Limburg is zijn prozadebuut. Breukers kijkt terug op zijn jeugd en hoe zijn leven in Limburg hem heeft beïnvloed. Dit doet hij door middel van toegankelijke en herkenbare onderwerpen zoals de fanfare, asperges en het roomskatholieke geloof. Zware en lichte onderwerpen wisselen elkaar af. Zo gaat Breukers in op zijn worsteling met de rooms-katholieke kerk, maar praat hij ook over luchtige onderwerpen als zwemles en het Limburgse volkslied. Er zijn gedeelten die wat langdradig aanvoelen, maar deze worden vaak afgewisseld met kortere hoofdstukken, waardoor het boek toch prettig wegleest. De schrijfstijl van Breukers draagt ook bij aan het leesplezier: het is vlot en to the point en de constructies van Breukers zijn van een niveau waar je u tegen zegt. Al vanaf de eerste pagina’s wordt het duidelijk dat Breukers veel afweet van de Nederlandse taal en literatuur. Er zijn verschillende hoofdstukken waarin hij over boeken praat en filosofeert. Hij heeft het niet alleen over Limburgse auteurs, maar ook over zijn favoriete schrijvers en dichters door de jaren heen. Als liefhebber van boeken heeft het voor mij bijna iets magisch als iemand met zo’n passie over literatuur praat, ondanks dat mijn voorkeur uitgaat naar Engelse literatuur. Je wordt soms bijna gebombardeerd met namen van Nederlandse schrijvers, zoals in het hoofdstuk ‘Hausarrest’. Het helpt als je enige kennis van de Nederlandse canon hebt. Soms komt hij uit de hoek met uitspraken die een boekenwurm nauw aan het hart zullen liggen. Zo vertelt hij over het tekortschieten als lezer en zegt daarbij: ‘wat een lezer tot een echte lezer maakt: het tragische besef dat hij niet alles kan lezen.’
Niet alleen filosofeert Breukers over lezen en literatuur, maar ook over het leven. Zo vertelt hij over zijn eerste gedicht, dat hij over zijn geboortedorp schreef terwijl hij er nog woonde. Dan zegt hij het volgende: ‘wie zo vroeg oud is, wordt nooit echt helemaal volwassen.’ Zulke mooie uitspraken geven deze autobiografie een bepaalde diepte. Het boek is erg zelfbewust geschreven. Op sommige momenten krijg je zelfs het idee dat het on the go tot stand is gekomen, zoals in het hoofdstuk over zwemles. Daar vertelt Breukers hoe hij op dat moment zijn boek zit te schrijven en hoe de mensen om hem heen zich gedragen. Hierdoor wordt het, als dat kan, nog persoonlijker. Hij kan soms ook bot uit de hoek komen met uitspraken zoals ‘Brabanders zijn geen mensen, het zijn gewoon Brabanders, mislukte versies van de Limburgers’, maar zelfs als Brabander kan ik daar nog om lachen. Breukers laat zich eveneens van een kwetsbare kant zien en vertelt over zijn angsten, zoals de dood en de angst om iets af te maken. Ook dit is weer een mooie afwisseling. Het boek is in die zin slim in elkaar gezet, het verveelt niet en aan het einde van de rit weet je niet alleen meer over Chrétien Breukers, maar ook over zijn Limburg.
Boekgegevens
Chrétien Breukers, Een zoon van Limburg, Uitgeverij Marmer, ISBN 978 94 606 8174 5 (€ 19,95)
Dit artikel verscheen eerder in de Boekenkrant, editie mei 2014.
