Wanneer er een kind op komst is, dan is ook de vader in verwachting. Het nieuwe leven zorgt voor vreugde, maar ook voor zorgen. En natuurlijk wordt er reikhalzend uitgekeken naar de geboorte. Andrés Neuman weet al die emoties van de papa in spe prachtig en poëtisch te beschrijven in Hechten.
Door Jos Noorman
Hechten is een dun boekje, een novelle volgens het titelblad, verdeeld in drie delen. Het eerste deel (‘Je bent onderweg’) speelt zich af tijdens de zwangerschap, van het prille begin tot aan de bevalling. Het tweede deel (‘Je bent er’) beschrijft de eerste maanden van de pasgeborene. In deel drie, het kortste deel (‘En een minieme monoloog’), is de baby zelf aan het woord(!).
De pagina’s bevatten maar weinig tekst, wat ervoor zorgt dat je als lezer haast gedwongen wordt met extra aandacht te lezen. En daar is ook alle reden voor. De Spaans-Argentijnse Andrés Neuman is schrijver én dichter, en dat is duidelijk te merken. De ik-verteller in Hechten gebruikt prachtige beelden om de ongeborene te beschrijven. Vaak ook spreekt hij het kind rechtstreeks aan. ‘Ik durf je niet aan te roepen, voor het geval je verdwijnt. Of werkt bijgeloof omgekeerd en is je noemen bevestigen dat je bestaat?’
De verteller observeert, associeert en filosofeert. En dat levert zinnetjes op om in te lijsten. Bijvoorbeeld bij de aanblik van zijn slapende partner. ‘Je moeder slaapt. Als nachtelijke fietser houd je haar droommachine aan de gang en bewegen jouw voeten al voorttrappend haar onderbewustzijn.’ En later, wanneer zijn zoon is geboren: ‘Ik weeg deze onwaarschijnlijk kleine pols op de hand, zacht gegaard op moeders wijze. Ik hoop dat je longen je vleugels geven, alsof de lucht je als een baarmoeder wiegt.’ Voor het vertalen van zulke zinnen uit het Spaans verdient Pieter Lamberts trouwens een diepe buiging. Hij zorgde ervoor dat Neumans beeldende taal ook in het Nederlands schitterend tot zijn recht komt.
In het laatste deel verschuift het perspectief naar de pasgeborene. We lezen wat er allemaal in hem omgaat en hoe onmachtig hij zich voelt door alles wat hij nog niet kan en begrijpt. Dit deel had best achterwege mogen blijven, want het voegt niet veel toe. Gelukkig blijft er meer dan genoeg te genieten over in de rest van het boek.
Hechten lijkt een verslag van de schrijver zelf te zijn, en een liefdevolle ode aan zijn eigen zoon. Op enkele plekken in de tekst schemeren wat autobiografische elementen door: de bewogen jeugd van Neuman in het dictatoriale Argentinië van eind jaren zeventig en begin jaren tachtig, de vlucht van zijn ouders naar Spanje en het sterven van zijn moeder, een professioneel violiste. Maar meer nog dan een persoonlijke geschiedenis is deze novelle een universeel verhaal over het wonder dat het leven is. Opgeschreven in woorden die dat wonder proberen te vangen. Zeer de moeite waard om te lezen en te herlezen.
Andrés Neuman, Hechten, vertaling: Pieter Lamberts, Uitgeverij Spectrum, 128 pagina’s (€ 18,99)
