De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder taalboek in de schijnwerpers. Deze keer: Tot in de puntjes… van Miet Ooms.
Raymond Noë
De allerkleinste bouwsteentjes van onze geschreven taal zijn de leestekens. Klein, maar o zo belangrijk, want de punten, haakjes en streepjes zijn de richtingaanwijzers binnen een tekst, die aangeven waar de lezer heen moet. Ze geven aan waar die een zijpaadje in moet slaan en waar die even moet inhouden, en wanneer het einde bereikt is. De leestekens zijn niet alleen de kleinste elementjes van de geschreven taal, maar ook de jongste: eerst waren er de letters, toen kwamen de spaties (ooit werden woorden gewoon spatieloos achter elkaar opgeschreven), en als laatste de leestekens. De interpunctiefamilie is overigens nog niet compleet: er worden regelmatig emoji aan toegevoegd (lang niet allemaal, maar de smiley en de sippie bijvoorbeeld wel), en er gaan ook geregeld stemmen op om een ironieteken in het leven te roepen (voor het markeren van ironisch bedoelde regels) of ook wel een fluisterteken (als tegenhanger van het uitroepteken).
Als je bedenkt dat de leestekens de kleinste taalonderdeeltjes zijn, is het des te opmerkelijker dat je voor het Nederlands uit maar liefst drie interpunctie-adviesboeken kunt kiezen: er is Leestekens van het Genootschap Onze Taal, de Nieuwe leestekenwijzer van Peter van der Horst, en sinds kort het boek Tot in de puntjes… van Miet Ooms. Net als de twee eerstgenoemde boeken behandelt dit boek de functies en het gebruik van komma’s, punten, puntkomma’s, haakjes, streepjes, beletsel-, vraag- en uitroeptekens en wat dies meer zij, maar daarnaast gaat het ook in op de historie en de ontwikkeling van onze interpunctie (waardoor dit opzoekboek ook meteen een leesboek wordt). Bovendien is de tekst gelardeerd met anekdotes, weetjes en historische feitjes die met leestekens te maken hebben – zoals het verhaal van de interrobang, een leesteken dat tegelijk een vraagteken en een uitroepteken is (maar dat het het uiteindelijk niet gered heeft).
Tot in de puntjes… is gepubliceerd door de zich steeds meer als taalboekenspecialist profilerende uitgever Sterck & de Vreese.
Miet Ooms, Tot in de puntjes… Praktische leestekengids, Uitgeverij Sterck & de Vreese, 216 pagina’s (€ 22,50)
