De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder taalboek in de schijnwerpers. Deze keer Het dikke alfabetboek van Frank Landsbergen.
Over taal kun je je van alles afvragen. Wat is het? Hoe is het ontstaan? Hoe werkt het? En ook: hoe schrijf je het? Over dat laatste onderwerp – alle mogelijke manieren om taal in tekens vast te leggen – gaat Het dikke alfabetboek van Frank Landsbergen. Het boek is bedoeld voor kinderen, maar volwassenen die niet heel veel over het onderwerp weten, zullen er ook met plezier in bladeren en lezen.
Landsbergen begint bij het begin: hoe is schrift ontstaan, en hoe heeft het zich ontwikkeld tot het Latijnse alfabet dat we nu nog steeds gebruiken? Ook schriftsoorten die het niet gehaald hebben – zoals spijkerschrift en Egyptische hiërogliefen – komen hier aan bod. Het tweede hoofdstuk gaat over spelling: hierin wordt uitgelegd hoe geschreven woorden samenhangen met gesproken taal – en hoe lastig het is om die gesproken taal in 26 letters te vangen (maar dat het ons toch lukt).
Uiteraard zijn er nog meer manieren dan ons alfabet om klanken om te zetten in schrift, denk aan het Arabisch, Cyrillisch, Hebreeuws, Chinees, Japans, enzovoorts. Landsbergen beschrijft de grootste en bekendste, maar maakt ook uitstapjes naar het Cherokee-schrift en het alfabet dat in Burma gebruikt wordt – en naar het Koreaans, volgens de Koreanen zelf het beste alfabet ter wereld, omdat het het makkelijkst te leren is: uit de vorm van de schrifttekens kun je al iets over de klank ervan afleiden, en je kunt tekens in blokjes groeperen tot lettergrepen (wat lekker leest). Ook speciale alfabetten zoals morsecode, braille en het handalfabet voor doven komen voorbij, en natuurlijk gaat het ook nog even over de nieuwste ontwikkeling in ons schrift: de emoji. In het laatste hoofdstuk, ten slotte, gaat het over schrijven (zowel met pen of potlood als met het toetsenbord) en ook nog even over typografie. Een boek dat kinderen (en volwassenen) van a tot z zal boeien.
Frank Landsbergen, Het dikke alfabetboek. Over onze taal en letters, spijkerschrift, morsecode, katakana, emoji nog veel meer, Uitgeverij Lannoo, 260 pagina’s (€ 19,99)
Deze column verscheen eerder in de Boekenkrant, editie juni 2021.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.