Ik heb een man gekend die werkte voor het bisdom Rotterdam. Eén van zijn belangrijkste taken was de verkoop van kerkgebouwen. Hij deed zijn best om kopers te vinden die het bijzondere karakter van een Godshuis zouden respecteren. Ik vond het lastig om me voor te stellen hoe de dag van de verhuizing eruit zou zien. Wie verhuisde er dan precies?
Net als in andere steden in de Nederlanden (en elders in Europa) was er ook in Zwolle een aantal kloosters gevestigd. Het mannenklooster Bethlehem werd al vroeg in de veertiende eeuw gesticht, gevolgd door het Olde Convent, het klooster in Windesheim en het Agnietenklooster. Het Dominicanenklooster (1465) kende een roerige geschiedenis. De kerk van het complex werd aan het eind van de Tachtigjarige Oorlog in gebruik genomen door de protestanten, een eeuw later werd een deel van het klooster een synagoge, terwijl in onze tijd het Zwolse conservatorium er een plek gevonden heeft, en sinds 2013 is er in de kerk één van de mooiste boekhandels van het land gevestigd: Waanders in de Broeren. Ik vermoed dat deze bestemming de goedkeuring zou kunnen wegdragen van de kerkenverkoper.
Op het moment dat Raban de regie over zijn leven in eigen hand neemt, laat hij zijn kraai vrij.
Eén van de eerste romans die ik uitgaf bij Magonia, was Corvus, van Rob van der Staaij. Hij schrijft over de jongen Raban die vanwege een gewelddadige thuissituatie op vijfjarige leeftijd uit huis geplaatst wordt. De Nederlandse jeugdzorg wordt hier de maat genomen, maar het gaat in deze tekst toch vooral om een diep doorvoeld en rauw geportretteerd verhaal over een opgroeiende jongen. In zijn leven ontbreekt iedere vorm van vertrouwen en warmte, maar op wonderbaarlijke wijze ontwikkelt zich wel een heuse vriendschap met een kraai. En dan volgt de mooiste scène uit het boek. Op het moment dat Raban de regie over zijn leven in eigen hand neemt, laat hij zijn kraai vrij.
Het leek me geweldig om voor Corvus een presentatie te organiseren bij Waanders in de Broeren. Ik zocht contact met Liliane Waanders en mijn wens ging in vervulling. In het cafégedeelte van het gebouw waren stoelen neergezet en op het podium was genoeg plaats voor uitgever en auteur. In zijn boek is Rob openhartig over de kindertehuizen, opvangcentra, justitiële jeugdinrichtingen en het pleeggezin waar hij als jonge puber enige tijd ondergebracht was. Het getuigde van zijn sterke karakter dat hij over deze zaken met mij tegenover een kritisch publiek durfde te spreken. Als ik nu de foto’s van die presentatie terugkijk, zie ik naast de volwassen man dat kleine jongetje. Hij is net zo aanwezig als de man die zijn verhaal vertelt. En herinner ik me ook niet dat rond de toren een kraai cirkelde?
Deze column verscheen eerder in de Boekenkrant, editie september 2021.
