In 1868 houdt Louisa May Alcott tevreden haar boek Little Women in handen. Ze heeft al meer boeken gepubliceerd en veel artikelen geschreven, maar dit verhaal maakt haar beroemd. Honderdvijftig jaar later is het uitgegroeid tot het bekendste meisjesboek ter wereld.
‘Kerst is geen kerst zonder cadeautjes,’ mopperde Jo, die languit op het vloerkleed lag.
‘Het is echt vreselijk om arm te zijn!’ zei Meg zuchtend met een blik op haar oude jurk.
‘Ik vind het niet eerlijk dat sommige meisjes kasten vol mooie spullen hebben en andere helemaal niks,’ snoof Amy verbolgen.
‘Wij hebben papa en mama, en elkaar,’ zei Beth tevreden vanuit de leunstoel.
Bij deze woorden klaarden de vier gezichten op in de gloed van het haardvuur, maar ze betrokken weer toen Jo somber antwoordde: ‘We hebben papa niet, en het duurt nog heel lang voor we hem terugkrijgen.’ Ze zei niet ‘misschien wel nooit meer’, maar iedereen dacht het.
Er viel een stilte waarin ze allemaal aan hun vader dachten, ver weg op het slagveld. Toen nam Meg het woord en haar stem klonk anders.
‘Jullie weten waarom mama heeft voorgesteld om deze kerst geen cadeautjes te geven. Het wordt voor iedereen een zware winter en ze vindt dat we geen geld moeten uitgeven aan pleziertjes, terwijl onze soldaten aan het front het zo zwaar te verduren hebben. We kunnen weliswaar niet veel doen, maar we kunnen wel iets kleins bijdragen, en dat horen we gráág te doen. Alleen weet ik niet of dat laatste me gaat lukken.’ Ze schudde haar hoofd en dacht vol spijt aan alle mooie dingen op haar verlanglijstje.
‘Nou, ik denk niet dat het kleine beetje dat wij kunnen geven veel uithaalt. We hebben allemaal maar één dollar, dus daar schiet het leger weinig mee op. Ik verwacht van mama of jullie geen cadeaus, maar voor mezelf wil ik heel graag Undine kopen. Dat boek wil ik al heel lang hebben,’ zei Jo, de boekenwurm.
‘Ik ben van plan nieuwe muziek te kopen van mijn geld,’ zei Beth en ze slaakte een zucht die zo zacht was dat alleen het haardstel hem kon horen.
‘Ik koop een mooie doos potloden; die heb ik echt nodig,’ zei Amy vastbesloten.
‘Mama heeft niets over ons geld gezegd, en ze verlangt heus niet van ons dat we alles weggeven. Laten we allemaal één ding kopen dat we graag willen hebben, iets leuks. We hebben er per slot van rekening hard genoeg voor gewerkt,’ riep Jo, terwijl ze als een man de hakken van haar schoenen bekeek.
‘Ik in elk geval wel: ik geef elke dag les aan die vervelende kinderen, terwijl ik veel liever thuis ben en leuke dingen doe,’ begon Meg klagerig.
‘Jij hebt het lang niet zo zwaar als ik,’ zei Jo. ‘Hoe zou je het vinden om urenlang opgesloten te zitten met een pietluttige oude zenuwlijder, die je de hele dag heen en weer laat rennen, nooit tevreden is en je net zolang tergt tot je het liefst uit het raam zou springen of in huilen uit zou barsten?’
‘Ik mag eigenlijk niet mopperen, maar ik vind afwassen en opruimen echt het ergste wat er is. Ik word er chagrijnig van en mijn handen zijn zo stijf dat ik niet goed meer kan pianospelen.’ Beth bekeek haar ruwe handen met een zucht die deze keer voor iedereen hoorbaar was.
‘Toch heeft geen van jullie het zo slecht als ik,’ jammerde Amy, ‘want jullie hoeven niet naar school met al die onuitstaanbare meisjes, die je het leven zuur maken als je iets niet weet, je uitlachen om je jurk, je vader decimeren omdat hij niet rijk is en je uitjouwen omdat je een lelijke neus hebt.’
‘Als je “discrimineren” bedoelt, zeg dat dan,’ raadde Jo haar lachend aan, ‘anders is het net alsof papa heel klein geworden is.’
‘Ik weet precies wat ik bedoel, en je hoeft me niet belachelijk te maken. Het is nuttig om moeilijke woorden te gebruiken en je woordenschat te vergroten,’ antwoordde Amy afgemeten.
Boekgegevens
Louisa M. Alcott, Onder moeders vleugels, vertaling: Mieke Prins, Uitgeverij Kokboekencentrum, 352 pagina’s (€ 17,99)
Een verkorte versie van dit boekfragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie 6 mei 2019.
