75 jaar na haar bevrijding van een dodenmars, brengt Lily Eberts achterkleinzoon Dov Forman haar via sociale media in contact met de nabestaanden van de soldaat die haar redde.
5 juli 2020
Tien woorden van hoop.
Zondagochtend om ongeveer halfnegen post ik een tweet.
Gisteren liet mijn overgrootmoeder (Lily Ebert, een overlevende van Auschwitz) me dit bankbiljet zien, dat haar als geschenk was gegeven door een van de soldaten die haar heeft bevrijd. Er staat op: Het begin van een nieuw leven. Succes en veel geluk.
Ik tag een paar organisaties die dit interessant zouden kunnen vinden. Dan zet ik mijn mobieltje op stil en ga met mijn vader naar sjoel. Meestal ga ik niet op zondagochtend, maar het is voor het eerst sinds het begin van de pandemie dat de synagogen weer open zijn.
Een paar uur later kijk ik weer op mijn mobieltje. Ik heb achtduizend berichten op Twitter.
Wát? Achtduizend? Huh?
Ik begin erdoorheen te scrollen en merk dat het Auschwitz Memorial Museum, met meer dan een miljoen volgers, mijn berichtje over het bankbiljet geretweet heeft. De berichten blijven binnenstromen, zowel van volslagen vreemden als van tamelijk beroemde personen. Andere Europese accounts die zich bezighouden met het verspreiden van kennis over de Holocaust hebben mijn tweet ook opgepikt, hebben hem geretweet en sturen me ondersteunende berichtjes.
Ik kan niet geloven wat er gebeurt. Ik wil Lily bellen om haar hiervan op de hoogte te stellen, maar ik kan niet eens snel genoeg op de berichten reageren. Ze zijn stuk voor stuk hartverwarmend en ondersteunend.
Wanneer het in het Verenigd Koninkrijk rond drie uur in de middag is, wordt de VS wakker. En dan begint de teller echt op te lopen. Zo gauw de Amerikanen het bericht retweeten, heb ik echt grote moeite om alles bij te houden. Het wordt een internationale speurtocht naar de mysterieuze soldaat. Het bericht gaat viral.
Wanneer ik zie dat mijn tweet meer dan een miljoen keer bekeken is, ga ik met mijn moeder langs Lily om haar alle binnengekomen berichten te laten zien. Er worden veel vragen gesteld die ik niet kan beantwoorden, vragen waarvoor ik haar hulp nodig heb. Ik besef dat ik foto’s had moeten nemen van andere dingen die ze heeft, zoals de mezoeza die ze van een Amerikaanse soldaat had gekregen, en andere foto’s die niemand buiten de familiekring ooit heeft gezien.
Zo zitten we samen in haar flatje, en ik lees de leuke berichtjes aan Safta voor, meteen wanneer ik ze binnenkrijg, en ondertussen probeer ik iedereen een berichtje terug te sturen. Lily zit er lachend en grappend bij en vertelt me wat ik moet schrijven. We zijn alle drie overdonderd door de overweldigende respons. Het komt heel onwerkelijk op ons over.
En dan stuurt iemand een foto.
Het is een foto van een foto: het gezicht van een jongeman in legeruniform. Op de foto liggen een paar militaire identiteitsplaatjes. De afzender heeft er maar vijf woorden aan toegevoegd, woorden die ook op het bankbiljet staan: De assistent van rabbijn Schacter.
Het is tien voor halfvijf in de middag. Nog geen acht uren zijn verstreken sinds ik de originele tweet postte.
‘Volgens mij heeft iemand hem gevonden, Safta!’ roep ik uit. ‘Of… Wacht even…’
Lily Ebert en Dov Forman, Lily’s belofte. Hoe ik Auschwitz overleefde en na 75 jaar de familie vond van de soldaat die me bevrijdde, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 304 pagina's (€ 21,99)
Dit fragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie februari 2022.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
