Genade is het verhaal van de eerste twintig jaar van Leah Soesman. Zij probeert zich te ontworstelen aan de ballast van haar familie. In het volgende fragment is ze als vijftienjarige alleen op de vlucht tijdens een fietsvakantie en komt ze zichzelf goed tegen.
Beneden haar liep een snelstromende rivier, parallel aan de weg.
Een brede oever, met uitnodigend groen gras, hier en daar groepjes bomen die schaduw boden.
Nu en dan passeerde ze smalle zandpaadjes naar beneden. Nu kon ze zichzelf wel even rust gunnen. Dat was ook wel verstandig zo langzamerhand. De fiets moest mee. Mee het steile zandpad af, het was niet anders; de fiets en de spullen erop waren haar alles op dit moment.
Kletsnat van het zweet kwam ze beneden.
Ze zocht naar haar handdoek in de tassen. Hijgend sleepte ze haar fiets met alles erop zo dicht mogelijk naar de waterkant. Ze trok haar gympen, haar sokken, haar wielrenbroekje en haar hemdje uit. Ze maakte haar haar los. Behoedzaam zocht ze zich een weg over de grote stenen. Ze gilde bij de eerste aanraking met het koude water en pufte alsof ze een kind moest krijgen. Ze moest lachen.
‘Kom op, je stinkt,’ zei ze tegen zichzelf en dwong zichzelf verder het water in. Het werd niet erg diep. Op het diepste punt kwam het tot net onder haar kruis. Ze telde af van drie naar één en dook voorover. Het water bulderde met grote kracht en veel lawaai langs haar oren, onder de oppervlakte. Gillend kwam ze boven, zwaaide haar haar achterover. Ze pakte een hap lucht en dook weer onder. Heerlijk. Dat gebulder, dat geweld. Onder water maaide ze wild met haar vingers door haar haar om het schoon te spoelen. Wreef haar oksels schoon. Trok haar slipje een stuk omlaag, spoelde haar vagina en het kruis van het slipje schoon. Dag Barry, dag Stefan.
Joelend van de kou glibberde ze het water uit en greep de handdoek. Ze wreef zich klappertandend droog. Wikkelde zich in de doek, zocht naar schoon ondergoed in haar bagage, keek schichtig om zich heen en trok het aan. Ze smeerde netjes wat deo op. Even ging ze in de volle zon staan om op te warmen.
Raar. Toen ze daar zo stond, met haar ogen dicht in de warme zon, voelde ze zich gelukkig. Echt gelukkig. Gedachteloos begon ze te neuriën. Een langzame, lyrische melodie. Geen stuk dat zij ooit gespeeld had. Na een tijdje schoot het haar te binnen; het was een cellosonate, van Bach. Mama had die gespeeld, toen Leah klein was. Samen met een deftige mevrouw die haar begeleidde op de klavecimbel. Als mama bij haar thuis repeteerde en Leah soms meenam, zat Leah met Beer tussen hen in op de grond te spelen, betoverd door het ijle gerinkeltinkel dat uit dat instrument kwam. Ze zag prinsen en prinsessen in kastelen voor zich.
De klavecimbel-mevrouw, zoals Leah haar steevast noemde, was de enige geweest die nog iets had laten horen nadat mama gestopt was. Er was een enorme bos bloemen gekomen, met een kaartje eraan. Wij gaan weer muziek maken Channah. Dat moet. Lebe wohl. Dat stond erop. Ze had nog een paar keer gebeld, zelfs nog na een jaar. Alle anderen waren vrijwel meteen spoorloos verdwenen. Zelfs Arthur, zelfs Brand. Niet dat mama er iets van leek te merken.
Wat een troosteloos einde.
Leah lag inmiddels op haar rug op haar kampeermatje, in de schaduw, en keek naar de bomen boven haar.
Ze moest even haar ogen sluiten, zo moe. Bovendien was het nu ongeveer het midden van de dag en was een zonnepauze raadzaam. Ze zakte weg met een hand op haar fiets, die naast haar op zijn zij lag als een geliefde.
‘Wat zijn we kwetsbaar in de liefde, kwetsbaar in de liefde.
Eenmaal ontwapend, helemaal open, argeloos.
Hoe kun je dan toesteken liefste, hoe kun je, hoe kun je.
Nooit meer, nooit meer.
Vanachter deze deur keer ik niet weer.’
Ze zong. Ze dreef op het water. Ze zag zichzelf drijven, in een witte jurk die ze niet herkende, met traag wuivend haar rond haar bleke gezicht. Haar jurk zat om haar lichaam heen geplakt, was doorzichtig geworden, ze zag haar tepels, haar navel, een donkere plek bij haar kruis. Zulke witte voeten. Blauwig wit haast. Wacht. Was zij dat wel?
‘Breng me thuis, breng me thuis.’ Wat voor liedje was dat toch. Het was zo vredig, maar ook bedroefd.
Leah schrok wakker van een krassende kraai.
Verschrikt knipperde ze met haar ogen. Hoelang had ze geslapen? Moeizaam ging ze overeind zitten. Naast haar raasde en siste de rivier onverstoorbaar voort. Ze viste een kriebelend beestje uit haar haar. Ik moet iets doen nu, dacht ze. Als ik niets doe gebeurt er niets. Ik moet verder. Spanning kneedde weer een dikke bal in haar buik. Ze pakte het restje stokbrood en de waterfles. Buikpijn of niet, het was middag, er ging gegeten worden. Onder het moeizaam eten en drinken keek ze dromerig naar haar benen, die vol kleine streepjes zaten, afdrukken van grassprieten, van waar ze naast het matje had gelegen.
Fietsen door het donker was niet leuk.
Een paar keer was ze heel bang dat ze totaal verkeerd zat. De grens tussen paniek en koelbloedige daadkracht was nog slechts een dun, breekbaar draadje. Op de fiets kon ze de snelweg niet op, maar het was aardedonker op deze kleine wegen, uilen krasten, dieren ritselden door het struikgewas, het koelde snel af.
Ze had geen idee hoe laat het was. Van de flinke Leah van overdag was niets meer over, ze was een bang kind dat naar mama wilde, maar aan haar mama had ze niks. Dus naar wie dan. Stop, stop.
De hemel was zo onmetelijk groot boven haar. Er waren heel veel sterren. Die dus misschien al niet meer bestonden, of hoe zat dat ook weer. Ze hoopte vurig dat God bestond en vroeg hem meermalen hardop om alstublieft over haar te waken. Ze keek soms even met haar zaklantaarntje op de kaart, niet te lang, stilstaand werd ze nog banger.
De fietslampjes zoemden monotoon. Haar gympen kraakten zacht onder het peddelen. Een mier die over de aarde kroop, dat was ze.
Ten slotte doemde de heldere lichtvlek op die Montpellier moest zijn. Tranen van opluchting rolden over haar wangen. En ook wel van trots.
