Er zijn dingen die zelfs de liefde niet kan. Als de last te zwaar is en te lang aanhoudt, krijgt zelfs de liefde barsten.
Instinctief wist ik meteen dat ze op oorlog uit waren. Ik zag ze staan door de ruitjes in de voordeur. Ik hoorde hen praten. Ze hadden niet in de gaten dat ik al bijna een volle minuut aan de andere kant van de deur stond. Ik wilde hen niet binnenlaten, stiekem weer naar boven sluipen en gaan slapen. Als ze lang genoeg in de zon bleven staan, zouden ze misschien smelten in plassen bruine modder. Iya Martha’s billen waren zo dik dat ze, als ze gesmolten waren, de betonnen traptreden naar onze voordeur volledig onder zouden zetten.
Iya Martha was een van mijn vier moeders, de oudste vrouw van mijn vader. De man die met haar mee was gekomen was Baba Lola, de oom van Akin. Ze hielden allebei hun rug gekromd tegen de zon en ze fronsten vastberaden, wat hun gezichten weerzinwekkend maakte. Maar zodra ik opendeed, staakten ze hun gesprek en glimlachten breed. Ik kon de eerste woorden die uit de mond van de vrouw zouden vallen raden. Ik wist dat het een overdreven vertoon zou zijn van een band die nooit tussen ons had bestaan.
‘Yejide, mijn dierbare dochter!’ Iya Martha grijnsde en legde haar vlezige, vochtige handen op mijn wangen. Ik grijnsde terug en knielde om hen te begroeten. ‘Welkom, welkom. God moet vandaag wakker zijn geworden met zijn gedachten bij mij, dat moet het zijn. Hij bracht jullie hier,’ zei ik.
Nadat ik hen naar de zitkamer had gebracht en ze allebei waren gaan zitten, maakte ik nogmaals een halve kniebuiging.
Ze lachten.
‘Waar is je man? Treffen we hem thuis?’ Baba Lola keek de kamer rond alsof ik Akin onder een stoel had verstopt.
‘Jazeker, hij is boven. Ik zal eerst iets te drinken voor jullie halen en dan ga ik hem roepen. Wat kan ik voor jullie klaarmaken om te eten? Gestampte yam?’
De man wierp een blik op mijn stiefmoeder alsof hij dit deel van het script niet had gelezen tijdens de repetities voor het drama dat zich elk moment kon ontvouwen.
Iya Martha schudde haar hoofd. ‘We kunnen niet eten. Ga je man halen. We hebben belangrijke zaken met jullie te bespreken.’
Ik glimlachte, verliet de zitkamer en liep de trap op. Ik dacht dat ik wel wist welke ‘belangrijke zaken’ ze kwamen bespreken. Het was niet voor het eerst dat mijn schoonfamilie een delegatie op ons afstuurde om deze kwestie te bespreken. De bespreking hield overigens in dat zij het woord voerden en ik hen geknield aanhoorde. Intussen deed Akin alsof hij luisterde en aantekeningen maakte, terwijl hij in werkelijkheid een takenlijstje maakte voor de volgende dag. Niemand van deze reeks afgevaardigden kon lezen of schrijven en ze hadden ontzag voor degenen die dat wel konden. Het vervulde hen met trots dat Akin hun woorden opschreef. Soms, wanneer hij stopte met schrijven, mopperde degene die op dat moment aan het woord was dat Akin hem of haar niet respecteerde door niets op te schrijven. Meestal maakte mijn man zijn hele weekplanning tijdens die bezoeken, terwijl ik intussen vreselijke kramp in mijn benen kreeg.
Boekgegevens
Ayọ̀bámi Adébáyọ̀, Blijf bij me, vertaling: Elvira Veenings, Uitgeverij Signatuur, 288 pagina’s (€ 19,99)
Dit boekfragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie 3 september 2018.
