Tijdens een koude nacht waarin het sneeuwt en vriest doet de ik-figuur van Op een koude winternacht aan de hand van tekeningen verslag van wat er allemaal buiten verandert door de sneeuw. Welke kleuren verschijnen? Hoe veranderen de bomen? Hoe reageren de dieren? Aan het eind is het plaatje compleet en kan het kind voor wie de tekening is bedoeld, wakker worden gestreeld door het eerste licht.
Door Gerda Visser
Een prentenboek over een nacht vol sneeuw, speciaal gemaakt door de ik-figuur als verslag voor een slapend kind, zodat het bij het wakker worden weet wat er allemaal gebeurd is die nacht. Dat het een koude winternacht is, daar kom je niet onderuit: vrijwel iedere tekst op een nieuw pagina begint met die woorden. En je ziet het ook aan de tekeningen.
Langzaam komen de takken vol “plukjes wol” te liggen, reeën komen langs en “tekenen een aarzelend spoor op mijn witte blad”. Een uil vliegt je tegemoet, sneeuwhazen spelen in de sneeuw, gadegeslagen door een vos. Een kleine muis graaft “slim een gangetje naar het feest van vogelzaad dat uit het voederhuisje gevallen was”. Na het sneeuwen komt de vrieskou en tekent de verteller sterren als “glinsterende diamanten” aan de bomen, probeert hij de kleuren te vangen die de nacht maakt en vraagt hij de vrieskou om “met zijn ijsklompjes” over het raam van het kind te dansen. Als de tekening klaar is en het ochtend is, ziet het kind een prachtig sneeuwlandschap met alle dieren die in het verhaal voorkomen.
Isabelle Arsenault geeft met haar woorden het verhaal letterlijk kleur, want de tekeningen van Jean Pendziwol zijn in eerste instantie vrijwel helemaal zwart-wit: het slapende kind in bed met een zwart raam waardoor je de eerste sneeuwvlokken langzaam ziet vallen. Daarna komen er meer kleuren bij, maar altijd maar één per tekening: de groene nog niet met sneeuw bedekte sparrentakken, de gele ogen van de uil, de blauwe vrieskou, rode appeltjes aan de bomen. De beloofde eindtekening voor het kind is prachtig. Een ongerept sneeuwlandschap vol witte en blauwe tinten en alle dieren die in het verhaal voorkomen: “mooi en volmaakt en bijzonder – net als jij”.
Het is te hopen voor de kinderen die dit verhaal lezen of voorgelezen krijgen dat ze zelf ook nog eens wakker worden en op zo’n dik pak sneeuw getrakteerd worden. Want een ongerept pak sneeuw is magisch!
Boekgegevens
Jean E. Pendziwol & Isabelle Arsenault, Op een koude winternacht, vertaling: Bart Moeyaert, Uitgeverij Querido, 28 pagina’s (€ 16,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie december 2020.
