Persoonlijke groei gaat gepaard met een mix aan emoties: blijheid, verliefdheid, maar ook verdriet en woede. Schrijfster Rupi Kaur voert in de dichtbundel Thuis in mezelf openhartige, reflectieve gesprekken met haarzelf, waarin ze haar persoonlijke groei blootlegt.
Door Saraï van Well
Canadese schrijfster, dichter en illustrator Rupi Kaur, bekend van de veelgeprezen dichtbundel Melk en honing, brengt met haar derde dichtbundel Thuis in mezelf aangrijpende poëzie, over complexe onderwerpen als misbruik, depressies, liefde en zelfacceptatie. Waarmee ze woorden geeft aan de gevoelens die hierbij komen kijken en de rauwe details van deze thema’s vangt en verwerkt tot pakkende gedichten die raken. ‘Ik zal zwijgen als / wij seksueel misbruik kunnen zeggen / en zij / stoppen leugenaar te roepen’.
Zo gewichtig als de onderwerpen zijn, zo verfijnd en helder is de schrijfstijl van Kaur. Haar woordgebruik is beeldend doch vlot, vol gevoel, haast bloemrijk te noemen. Zo schrijft ze over het onderwerp ‘seks’: ‘Een prachtige aardse ervaring / maar voor mij / was seks het slepende einde / van mijn meisjestijd’.
Ieder gedicht in Thuis in mezelf voelt als een trede omhoog op de trap van de reis naar persoonlijke groei van de schrijfster, waarbij ze gemakkelijk laveert door het veelzijdige poëziegenre. De randen van het genre worden opgezocht door te spelen met zinslengte, hoofdlettergebruik, woordkeuze en ritme. Kaur laat haar creativiteit spreken en brengt op haar eigen manier structuur aan in haar teksten. Niet alleen door zinslengte en ritme, maar ook door hier en daar extra uitleg te geven door een regel toe te voegen onderaan het gedicht, waarin ze toelicht dat een gedicht bijvoorbeeld is ontsproten uit een depressie waar ze vol emotie over schrijft.
Thuis in mezelf is opgedeeld in vier hoofdstukken: geest, hart, rust en ontwaken. Niet alleen beladen persoonlijke onderwerpen komen aan bod. De dichtbundel voelt, naast de persoonlijke reis van Kaur die vooral in de eerste twee hoofdstukken wordt aangestipt, als een betoog voor een betere wereld en zelfacceptatie. Een wereld waarin we ons laven aan liefde en acceptatie en veranderingen met open armen tegemoet zien. Waarin hoop zegeviert en angst naar de achtergrond verdwijnt. Zo gaat Kaur in op de hang van haar generatie naar ‘altijd productief zijn’: ‘Als we werken / in ons eigen tempo / kunnen we nog steeds / succesvol zijn.’ Om vervolgens een gedicht te wijden aan het luchtigere onderwerp ‘dansen in het openbaar’. ‘Ik kreeg zelfvertrouwen / toen ik besloot dat plezier maken / veel belangrijker is dan / mijn angst om voor gek te staan.’ Hiermee is een fijne balans gecreëerd tussen zware en lichte onderwerpen.
De pakkende gedichten in Thuis in mezelf worden geflankeerd door de lijntekeningen van Kaur waarbij tekst en beeld elkaar keer op keer complimenteren. De illustraties geven waar nodig extra lading mee aan de gedichten, doordat onder andere bij emotionele poëzie personen zijn afgebeeld die huilen of juist lachen. Andere illustraties geven juist een beeldende uitleg bij de complexere gedichten, doordat deze prachtig visueel zijn gemaakt.
Thuis in mezelf is een ontroerende, pakkende en emotionele dichtbundel waarin we eerst de geest in duiken om situaties uit het verleden onder de loep te nemen, vervolgens afreizen naar het hart om daar liefde en hoop te vinden. Dan vervolgen we onze weg naar innerlijke rust in jezelf, om vervolgens te ontwaken en het leven vol goede moed te omarmen. De hoofdstukken vormen de rode draad van het leven, die als een kronkelend pad door de dichtbundel loopt. Kaur geeft je een inkijkje in haar persoonlijke reis en geeft openhartig woorden aan de lastigste emoties, zet aan tot denken en motiveert om je stem te gebruiken en op te komen voor wat jij belangrijk vindt. Of zoals Kaur het zelf omschrijft: ‘Je stem / is je soevereiniteit’.
Boekgegevens
Rupi Kaur, Thuis in mezelf, vertaling: Anke ten Doeschate, Uitgeverij Orlando, 192 pagina’s (€ 20,00)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie januari 2021.
