Net als haar vorige boeken, waaronder De blikman, gaat Sarah Winmans nieuwe roman Stilleven over bijzondere liefdes. Twee onbekenden ontmoeten elkaar in 1944, terwijl de geallieerde troepen optrekken en bommen neerkomen. Onverwacht herkennen deze twee mensen in elkaar een verwante ziel.
Door Adinda Graafland
Ulysses Temper is een jonge Britse soldaat die ooit wereldbollen maakte. Evelyn Skinner is een kunsthistorica, en mogelijke spionne, van in de zestig. Ondanks de oorlog die gaande is, beleven ze samen liefdevolle dagen. Dit begint allemaal in een verwoeste wijnkelder van een Toscaanse villa. De dingen die Evelyn vertelt over waarheid en schoonheid zal het verdere leven van Ulysses, en de mensen om hen heen, bepalen.
Het boek is even inkomen als je net begint met lezen. Er worden geen aanhalingstekens gebruikt wanneer mensen wat zeggen, terwijl er wel veel dialogen in het boek zitten. Meer schrijvers doen dit tegenwoordig, denk aan Sally Rooney, maar zeker voor iemand die dit niet gewend is, kost dat even wat moeite bij het lezen. Je moet je focussen, terwijl je ook wilt ontspannen. Wanneer wordt er nu iets gezegd en wanneer niet? Dat is soms moeilijk te zien.
Naarmate je vordert in het boek, wordt het verhaal steeds mooier en het lezen makkelijker. Je leert de personages kennen. De soldaat Ulysses, de kunstkenner Evelyn, de gezellige Cress en de lieve Peggy. Aan het begin volg je voornamelijk Ulysses. Hoe hij onder andere samen met Cress en een kind van Peggy aan het reizen is. Je volgt zijn gesprekken met de andere personages en leert hem het beste kennen. ‘Soms schuilt er magie in een identieke houding, zei Ulysses.’
‘Hij wil met me trouwen,’ vertelt Peg tegen Ulysses over haar vriend. De liefde in het boek komt duidelijk naar voren. Niet alleen tussen Ulysses en Evelyn, maar ook tussen andere personages. ‘Laat niemand je ooit wijsmaken dat je geen romanticus bent,’ is wat Cress onder andere zegt tegen Ulysses. Af en toe is het cliché, maar niet de hele tijd. Hierdoor blijft het verrassingseffect bestaan en raak je niet verveeld.
Door al die liefdesperikelen merk je eigenlijk niet in elk hoofdstuk dat ze midden in een oorlog zitten. Er wordt wel naar gehint in de opmerkingen die gemaakt worden, zoals: ‘De Duitsers schijten graag overal voordat ze zich terugtrekken. Kijk goed uit waar je loopt. Het is hier min of meer een riool.’ En af en toe kan je door een beschrijving merken dat er oorlog is, maar verder blijft het vooral op de achtergrond. Zo blijft liefde toch het hoofdthema.
Al met al is Stilleven een prachtig, romantisch en leuk boek om te lezen. Zodra je erin zit, is het moeilijk om te stoppen met lezen. Je wilt weten hoe het afloopt tussen Ulysses en Evelyn. Hoe het afloopt met de oorlog en alle mensen die ze kennen. ‘Het leven is niet meer hetzelfde sinds jullie allemaal zijn vertrokken, maar jullie zijn zo beter af.’
Sarah Winman, Stilleven, vertaling: Miebeth van der Horn, Uitgeverij Orlando, 352 pagina's (€ 24,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie juni 2022.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
