Wie denkt met De angstverzamelaar van de Amerikaanse auteur Jasper DeWitt een psychologische thriller beet te hebben, zet zich maar beter schrap. Wat begint met een medisch raadsel wordt al snel behoorlijk grimmig en zo duister dat even onder het bed kijken voor het slapengaan geen overbodige luxe is.
Door Katy Hurkmans
De jonge psychiater Parker gaat aan de slag in een door de staat gefinancierd psychiatrisch ziekenhuis. Daar hoort hij over een patiënt die onbehandelbaar zou zijn verklaard. De man krijgt nooit bezoek en ook het personeel wordt afgeraden contact met hem te zoeken. Er gebeuren immers onverklaarbare dingen met de mensen die langere tijd in zijn nabijheid hebben vertoefd. Parker raakt geïntrigeerd en wil hem toch gaan behandelen. Tien jaar later schrijft hij een serie blogposts over zijn ervaringen.
De angstverzamelaar is het bovennatuurlijke thrillerdebuut van een journalist die schrijft onder het pseudoniem Jasper DeWitt. De rechten voor de verfilming zijn reeds verkocht en het boek werd onder meer vertaald in het Pools, Portugees en Duits. Jan Mellema zorgde voor een fijne Nederlandse vertaling. DeWitt postte het verhaal oorspronkelijk op het NoSleep-subforum van Reddit, een plaats waar gebruikers horrorverhalen kunnen delen die geschreven worden alsof ze echt gebeurd zijn. Hij herwerkte die originele versie door een aantal elementen met betrekking tot het verleden en de werkomstandigheden van Parker aan te passen en zo het hoofdpersonage meer diepgang te geven.
DeWitt schrijft op heel toegankelijke wijze. Hij heeft een natuurlijke manier van vertellen die mooi aansluit bij het idee dat Parker zijn ervaringen deelt op een internetplatform. De lezer beleeft alles vanuit het perspectief van de psychiater en heeft geen andere keuze dan af te wachten welke informatie er zal worden prijs gegeven en wanneer. ‘Opschrijven wat er gebeurd is, is als chemotherapie voor mijn ziel: het is ontzettend pijnlijk, maar het brandt een groter kwaad weg.’ Dit format werkt wonderwel. Ook al valt het op voorhand te vermoeden dat Parker een fout begaat tijdens de behandeling van zijn zonderlinge patiënt, toch blijft het gissen naar de impact daarvan.
De fragmenten die het meeste indruk maken, zijn die waarin de auteur speelt met horrorinvloeden. Zo is er een droom waarin een trauma van Parker verwerkt zit die toch even koude rillingen weet te bezorgen. ‘Al voordat ik er was, hoorde ik haar lachen. Het was een hoog, weeklagend, vreugdeloos gekraai van de verdoemden, waardoor de muren leken te krimpen, als de wanden van de maag van een boa constrictor.’ De auteur speelt met de sfeer en voert het sinistere kantje van de plot langzaam op. Ondanks het feit dat de aard van de problemen van de patiënt niet geheel onvoorspelbaar is, wordt het angstniveau wel langzaam opgedreven. De wijze waarop de gebeurtenissen worden beschreven, is zowel intrigerend als onbehaaglijk.
De angstverzamelaar heeft een goed doordachte opzet. In hoofdstukken van wisselende lengte weet Jasper DeWitt de aandacht goed vast te houden. Hoeveel er wordt verteld, hangt af van de moed die het hoofdpersonage heeft om verder te gaan. De grens tussen een realistische vertelling en paranormale horror vervaagt naarmate Parker verder vordert in zijn relaas. Dit gaat door tot op het punt waarop het monster levensecht wordt. Hoewel het geen perfect scenario is, daarvoor is het nog een tikje te transparant, en de epiloog helaas wat te lang wordt gerekt, is het alleszins een boeiende leeservaring voor wie van een goede genremelange houdt.
Jasper DeWitt, De angstverzamelaar, vertaling: Jan Mellema, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 224 pagina’s (€ 18,50)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie februari 2022.
Benieuwd geworden? Bestel dit boek bij uw lokale Boekenkrant-boekhandel. Kijk hier voor een overzicht.
