Theatermaker en acteur Warner van Wely heeft op 75-jarige leeftijd gekozen voor het schrijverschap in plaats van het pensioen. Afgelopen mei debuteerde hij met een bundel ‘zeer korte verhalen’ onder de zeer korte titel Eén.
De leeftijd waarop Van Wely zijn intrede maakt in de literaire wereld is uitzonderlijk, maar nog ongebruikelijker is het genre waarmee hij debuteert: het zeer korte verhaal, ook wel flash fiction genoemd. De schrijver treedt hiermee in de voetsporen van A.L. Snijders, de grootmeester van dit literaire genre.
De bundel Eén bevat 142 titelloze en genummerde verhalen, oplopend van zéér kort tot steeds langer. Met slechts twee zinnen van nog geen vijftig woorden is het openingsverhaal het kortst, terwijl het slotverhaal al bijna een pagina beslaat. Ze openen allemaal met een krachtige, boeiende of raadselachtige openingszin. ‘De vaas, in de vazenwinkel, in een veld van identieke vazen, hoopt op een ander bestaan’ of ‘Van onze kinderen hadden we tuinkabouters laten maken’. Dit geldt eveneens voor de slotzinnen, die niet zelden een vreemde wending, een afsluitende wijsheid of een nuchtere conclusie bevatten.
De verhalen vormen een diverse verzameling van composities. Het is moeilijk om een overkoepelend thema of een gemene deler aan te wijzen, maar wat ze verbindt is onder meer de zintuiglijkheid. Alles draait om zien, horen, voelen en ervaren. Van Wely heeft daarnaast gekozen voor verrassende perspectieven. Objecten en dieren worden vaak gepsychologiseerd of gepersonifieerd. Zo is er een varken met de grenzeloze ambitie om de lekkerste karbonade uit de geschiedenis te worden en een kortstondige romance tussen een portie spaghetti en een vergiet.
Van Wely’s achtergrond als theatermaker heeft zijn sporen achtergelaten in de bundel. Ieder verhaal kan worden voorgesteld als een toneelscène of sketch. Dit heeft voornamelijk te maken met de rijke en observerende beschrijvingen. Ondanks het beperkt aantal woorden weet de schrijver ieder object, iedere beweging en ieder gevoel te vatten. Er blijft daarbij nog genoeg ruimte over voor de eigen verbeelding van de lezer.
Met zijn debuut Eén toont Van Wely zich als een man van weinig woorden, maar met veel zeggingskracht. Achter de zeer korte verhalen gaat een veelheid aan beelden en betekenissen schuil. Het zijn korte verhalen waar de lezer in zijn hoofd nog lang plezier aan beleeft.
Boekgegevens
Warner van Wely, Eén. Uitgeverij Van Oorschot, 132 pagina’s (€ 17,99)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie 6 augustus 2018.
