In Het Einde Is Nu vertelt Aniana Taelman over het dementieproces van haar moeder, maar komt ook de zelfmoord van haar vader aan de oppervlakte.
Er komt pas een kamer vrij wanneer een bewoner sterft, zei Emma. Ik krijg die zin maar niet uit mijn gedachten. Uiteraard, voegde ze ook nog toe. Uiteraard, omdat een sterfgeval nu eenmaal ruimte schept voor de laatste reis van een andere zorgbehoevende mens. Het leven zoals het is, maar die wetenschap maakt het voor mij daarom niet draaglijker.
Weet zij veel wat de dood voor mij betekent!
De ongedwongenheid waarmee zij de woorden uitsprak, heeft voor mij onvermoede gevolgen. Honderden weggedrukte, slapende gedachten worden weer wakker.
De herinnering aan die nachtmerrie uit ’97 legt mijn lijf letterlijk plat, terwijl mijn geest ongewenst alert blijft.
Ik kan zo’n drama niet nog eens aan.
Ik kan zo’n drama verdomme helemaal niet aan.
De razernij in mijn hoofd laait hoog op. Ze woelt als een bezetene. Ik weet waarom natuurlijk, ik weet zeer goed waarom.
‘Binnenkort ben je een wees!’ sneert het wansmakelijk gedrocht dat sinds die ijskoude winterdag zo tastbaar in de kern van mijn ziel genesteld zit. Een monster. Een duivelskind.
De medische wereld noemt zoiets een trauma, psychisch letsel na een schokkende gebeurtenis, maar dat zijn slechts woorden. Zoiets allesoverheersends kan simpelweg niet in woorden worden uitgedrukt.
Binnen vier maanden is het weer feest, voor dat gedrocht tenminste, schepper van mijn versmoord verdriet. Op 3 januari aanstaande viert het zijn zestiende verjaardag. Zodra de rest van de wereld zijn rust terugvindt na de heisa van de jaarwisseling en het leven opnieuw vrolijk voortkabbelt als een meanderend beekje van alledaagsheid, breekt bij mij de pest uit. De brok verwoestende pijn zit als een onwrikbaar beest vastgehaakt in mijn geest, priemt zijn scherpe klauwen tot heel diep in mijn rauwe vlees en kleurt mijn schaduw in met schoorsteenzwart roet. Hij maakt mijn grauwe silhouet nog langer dan mogelijk lijkt voor mijn gestalte van 1m69, alsof hij af en toe van gedaante verwisselt en de vorm aanneemt van een jagende Andescondor die met zijn enorme vleugelspanwijdte van 3,2 meter mijn eigen grenzen overschaduwt en in mij een kadaver ziet, dood sinds die derde januari.
Over de jaren heen lijkt mijn inwendige kwelduivel noest aan te zwellen. Hij dijt uit. Duwt harder op mijn ziel. Maakt het leven lastiger om dragen. En vertoont zich alsmaar zichtbaarder. Mijn trauma multipliceert. En heeft inmiddels een afstammeling gebaard.
De nazaat van mijn trauma zit elke dag bij mijn moeder aan tafel. Commensaal Alzheimer. Als inwonend kwaad hapt hij op vaste tijden gretig in de maaltijden bestemd voor mijn moeder. Het voedsel dat zij zelf niet langer binnen krijgt of niet wil opeten wanneer ze niet meer weet waarvoor voedsel dient, schranst hij gulzig voor haar neus weg, al was het maar om haar voor te zijn en bij wijze van spel haar afweermechanisme nog verder aan te tasten.
Ongemerkt is hij ons leven binnengeslopen. Met het blote oog laat hij zich niet zien, daarvoor is hij te sluw, te listig, maar sociopatische gevallen hebben bij mij nooit kans van slagen gehad, alsof mijn hersenen na 3 januari in ’97 geprogrammeerd werden om nooit meer, nooit nooit nooit meer, zoiets groots niet te zien aankomen.
Zonder vragen nam hij plaats op de lege stoel aan de keukentafel, die van mijn moeders grootse liefde, mijn vader, mijn held.
Een gruweldaad en waarachtig een usurpatie van de hoogste graad.
Boekgegevens
Aniana Taelman, Het Einde Is Nu, Uitgeverij Express Your İ, pagina’s: 237 (€ 23,00)
Dit boekfragment verscheen eerder in de Boekenkrant, editie oktober 2020.
