Hartkloppingen, een versnelde ademhaling en niet meer uit je woorden komen. Achter de kleurrijke cover van Een lied dat alleen ik kan horen gaat een verhaal schuil over paniekaanvallen en het accepteren van je ware identiteit.
Rob Fitzgerald lijdt aan hevige paniekaanvallen die gepaard gaan met overgeven, waardoor hij het lastig vindt om met sociale situaties om te gaan. Hoewel hij dit aardig weet te verbloemen, komt hij voor een grote uitdaging te staan als hij smoorverliefd wordt op het nieuwe meisje uit zijn klas. Hij wil haar aanspreken, maar durft niet. Totdat hij berichtjes krijgt van een anonieme boodschapper die hem uitdaagt dingen te doen die hij op het eerste gezicht niet durft.
Dit vlotte coming of age-verhaal ontvouwt zich vanaf de eerste pagina in een luchtige toon. Hoofdpersoon Rob blijkt over een aanstekelijke vorm van humor te bezitten, zo beschrijft hij andere personage op een doeltreffende, haast vileine manier: ‘Vader. Naam: Alan Patrick Fitzgerald. Leeftijd: wie zal het zeggen? Oud. Niet écht oud, zoals opa, die alleen nog een verzameling rimpels is in een omhulsel van grijsheid, maar doorsnee oud.’ Zijn oog voor detail brengt de personages tot leven. Jonsbergs schrijfstijl is tegelijkertijd prikkelend en op sommige momenten haast poëtisch te noemen. ‘Achteraf gezien had ik het wel kunnen verwachten. Mijn act en onze saaie literatuurlessen waren als een tweeling die bij de geboorte al was gescheiden.’
Het verhaal is doorspekt met verrijkende boodschappen, waarvan het idee dat het oké is om je ware identiteit te tonen, de boventoon voert. De luchtige en vlotte insteek zorgt ervoor dat deze thema’s, naarmate het verhaal vordert, minder betekenis krijgen. Voor iemand die zelf al jaren een haat-liefdesrelatie heeft met angst en paniek, en bekend is met de onvoorspelbaarheid ervan, schort er voor mij veel aan de manier waarop er wordt geschreven over de paniekstoornis van Rob. Jonsberg vervalt in stereotyperende termen als ‘verlegenheid’, waarmee hij de interne worsteling van het hoofdpersonage teniet doet en een deel van zijn ‘ware identiteit’ naar de achtergrond laat verdwijnen. De keuze voor de geromantiseerde manier van vertellen wordt uiteindelijk verklaard door een verrassende plottwist, waardoor het verhaal toch sterk eindigt. Een lied dat alleen ik kan horen is door de vlotte vertelstijl en prikkelende onderwerpkeuze daarom toch een welkome afwisseling in het young adult-genre.
Boekgegevens
Barry Jonsberg, Een lied dat alleen ik kan horen, vertaling: Annelies Jorna, Uitgeverij Lemniscaat, 265 pagina’s (€14,95)
Deze recensie verscheen eerder in de Boekenkrant, editie 4 februari 2019.
