Het handschrift dateert uit de laat-elfde eeuw en is afkomstig uit Italië. Het werd eeuwenlang door medici in heel Europa gebruikt als leerboek. Het geldt als de bakermat voor de Europese geneeskunde. De band heet Liber Pantegni, Boek van de volledige geneeskunst.
Erik Kwakkel, boekhistoricus aan de Leidse universiteit: ‘Dit boek bracht voor het eerst alle beschikbare medische informatie en kennis van dat moment bij elkaar in één boek. Daarvoor was die informatie alleen verbrokkeld en onvolledig beschikbaar voor medici.’
Het boek beschrijft de anatomie van organen en onderdelen van het menselijk lichaam, en symptomen van ziekten en aandoeningen zoals de slaapziekte en geheugenverlies. Een van de vele interessante details is dat liefdesverdriet als ziekte werd gezien.
De kennis die in de Liber Pantegni staat, is voor een substantieel gedeelte afkomstig uit de Arabische geneeskunde. Praktijken als het ontleden van lijken om aan kennis te komen, waren verboden in het destijds door de katholieke kerk gedomineerde Europa. Een gezaghebbend handboek van de Perzische geleerde Ali ibn al-Magust werd in het Latijn vertaald door de in Noord-Afrika geboren en opgeleide monnik Constantijn, die de achterstand van Europa op medisch gebied wilde inhalen. Als Liber Pantegni vierde zijn vertaling grote successen in de ’twaalfde-eeuwse Renaissance’ (de voorloper van ‘de’ Renaissance uit de vijftiende eeuw) waarin wetenschappers zich op het dagelijks leven gingen richten en een bloei in kunsten, wetenschappen, economie, welvaart en maatschappij ontstond.
Bron: Trouw.
Oudst bewaarde medische handboek ter wereld herontdekt
