Joop Schafthuizen, de partner van de in 2006 overleden schrijver, wilde geen toestemming geven voor publicatie van het derde deel. Uit principe, zo heet het, Schafthuizen had ‘geen enkel vertrouwen in de oprechtheid van de tekst van meneer Nop Maas.’
In het derde deel van de biografie zouden Reve’s jaren met Schafthuizen uitgebreid aan de orde komen. Schafthuizen is in 2003 veroordeeld voor aanranding van een minderjarige jongen en het bezit van kinderporno. De Prijs der Nederlandse Letteren, die in 2001 aan Gerard Reve was toegekend, werd door de heersende verdenkingen ten aanzien van zijn partner niet uitgereikt.
Volgens Schafthuizen gebruikte Nop Maas citaten uit ongepubliceerd werk, zoals brieven. De rechten daarvan liggen volgens Schafthuizen bij Schafthuizen zelf. En die geeft Maas geen toestemming voor publicatie daarvan. ‘Ik vermoed,’ reageerde Nop Maas, ‘dat de levensgezel van mijn onderwerp liever had gezien dat bepaalde gebeurtenissen niet waren geschied. Maar gebeurtenissen herzien, dat kan natuurlijk niet.’
Schafthuizen houdt vol dat hij niet met modder wil gooien. Toen bekend werd dat Maas aan het project begon, verbaasde Schafthuizen zich over de € 40.000,- subsidie die hij ontving. Maar: ‘Meneer Nop Maas mocht van mij gebruik maken van het archief. Daaruit kunt u aflezen dat ik van goede wil ben.’
Volgens Nop Maas waren er twee scenario’s denkbaar: ofwel het derde deel komt er definitief niet, ofwel Maas parafraseert de bewuste teksten. ‘Een hoop werk, en het boek wordt er niet mooier op. Maar dat kan niemand verbieden.’
Joop Schafthuizen eiste een ton schadevergoeding per overtreding, bij publicatie van het derde deel van de Reve-biografie. Schafthuizen vond de inhoud van dit deel “te kwetsend”. ‘Het derde deel roept een beeld op dat hun relatie alleen maar ging over erotiek, drank en geld,’ aldus zijn advocaat. Speculaties doen de ronde dat het derde deel van de Reve-biografie meer strafbare feiten onthullen, waarop Schafthuizen opnieuw zou kunnen worden veroordeeld.
De spanningen liepen hoog op. Maas deed aangifte bij de politie, in zijn woonplaats Haarlem. Joop Schafthuizen had hem telefonisch gevraagd om het werkarchief terug te sturen. Schafthuizen had dit jaren geleden aan Maas afgestaan voor zijn driedelige biografie. In dat telefoongesprek bedreigde Schafthuizen hem met de dood. Want indien Nop Maas nog méér in gebreke zou blijven ‘komen er wapens aan te pas,’ zei Schafthuizen.
De doodsbedreiging zou liefst vijf keer gedaan zijn. Maas: ‘Joop kondigde aan mij te komen doodschieten, en wel door mijn hart, door mijn hoofd en door mijn hersens. Al zou ik die niet hebben. Een en ander was voor mij voldoende aanleiding naar de politie te stappen.’ Maas neemt het zekere voor het onzekere. ‘Al kan het bij dreigen blijven, ik wilde dit niet als een akkefietje afdoen.’
De reactie toen van Schafthuizen: ‘Maas moet hoognodig naar de dokter toe, die heeft professionele hulp nodig. En van zulke patiënten zijn er meer dan u denkt.’
